• Rreth Nesh
  • Kontakt
  • Albanian
  • English
Wednesday, February 8, 2023
Memorie.al
No Result
View All Result
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kalendari Historik
  • Të Ndryshme
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kalendari Historik
  • Të Ndryshme
No Result
View All Result
Memorie.al
No Result
View All Result
Home Dossier

“Vajza që s’u martua kurrë, sakrifikoi jetën dhe shiti plaçkat e shtëpisë e pajën e saj, për t’ju gjetur vëllait në burgje, por në fund ai…”/ Historia tragjike e familjes nga Berati

Memorie.al
Memorie.al
Memorie.al
Memorie.al
0
Shares
29.9k
VIEWS

Nga Dilaver Xhelili

Memorie.al / Yzedin Haznedari u ri dënua me 20 vjet burg në vitin 1951 nga regjimi i komunist i atëhershëm. Por e motra, Duduja, sakrifikoi gjithçka. Si u betua para varrit të nënës për të mos u martuar kurrë, si shiti pajën e nusërisë dhe orenditë shtëpiake për të mbijetuar e për t’i shërbyer Yzedinit. Udhëtimet e gjata drejt burgut të Burrelit 15 vjet me radhë, çezma e ndërtuar në oborr që duket sikur rrjedh lotët e vajzës beratase dhe ndarja nga jeta para se vëllai të lirohej nga qelia…! Yzedin Haznedari u lind në Berat më 1919-ën, në një familje të dëgjuar dhe me emër të madh në atë qytet. Por jeta e tij gjatë regjimit komunist të Enver Hoxhës, shkoi mes vuajtjesh e mundimesh, ashtu sikurse dhe jeta e së motrës, Dudes, e cila deri në vdekje, i shërbeu të vëllait, duke u betuar për të mos u martuar kurrë.

Sakrifikoi dashurinë për burgun e vëllait, që për vite të tëra, vuajti dënimin në burgun e tmerrshëm të Burrelit. Por nuk mundi ta shihte të lirë. Kur Yzedini mbushi vitin e 15-të të dënimit, Dude Haznedari, ndërroi jetë pa mundur ta takonte.

Yzedini, pasi përfundoi gjimnazin në qytetin e Shkodrës në vitin 1940, filloi studimet e larta universitare në Firence të Italisë për Ekonomi. Nga fundi i vitit 1942, si shume studentë të tjerë, kthehet në atdhe për të dhënë ndihmesën e kontributin e tij në Luftën Antifashiste.

Gjithashtu mund të lexoni

“Çdo arnaut që jetonte në rripin e tokave, në të ashtuquajturën Serbi e Vjetër, nga Mitrovica deri në Vranjë, është zhdukur nga faqja e dheut…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit të njohur

“Objektivat serbe ishin të dyfishta, duhej siguruar dalja në Detin Adriatik, por ëndërrohej gjithashtu, përfshirja e territoreve…”/ Libri i ri i studiuesit e diplomatit Bashkim Trenova

Me formimin e Qeverise Demokratike provizore të kryesuar nga Enver Hoxha në tetorin e 1944-ës në Berat, Yzedini emërohet ekonomist në seksionin e Financës në Komitetin Ekzekutiv të atij qyteti. Disa muaj më vonë, në prillin e vitit 1945, ai zgjidhet delegat i rinisë komuniste të qytetit Berat, në Kongresin e dytë të Bashkimit të Rinisë Antifashiste Shqiptare (BRASH). Këtu fillon tragjedia e jetës së tij.

Në dhjetor të vitit 1947, ai arrestohet dhe dënohet me 20 vjet burg politik, me akuzën “armik i popullit”. Por pas një viti arrestohet përsëri, (mbase nuk u tregua mirënjohës për t’i shërbyer partisë, si shpërblim për uljen e dënimit), dhe në vitin 1951 (pasi dy-tre vjet hetuesie) ai dënohet përsëri, për vuajtjen e dënimit të mëparshme. Yzedini ndërroi jetë në korrik të vitit 1992, vetëm pak kohë pasi ishte shembur regjimi komunist. Ai e filloi jetën si patriot antifashist dhe e mbylli si antikomunist i palëkundur.

Dëshmia e kushëririt të tij, Etmir Berati:

“Duduja flijoi veten në emër të dashurisë për vëllain”, tregon Etmir Berati, një i afërm i familjes. “Mbi çdo kënaqësi, dëshirë, ëndërr të jetës së saj në emër të dashurisë për vëllanë, zgjodhi vetëmohimin. Ajo zbatoi deri në fund një betim ndaj vetes, e bindur se në këtë mënyrë do të lehtësonte sadopak, vuajtjet e vëllait të dënuar dy herë, në burgjet e diktaturës komuniste të Enver Hoxhës.

Bukuria e saj e rrallë, fjala dhe shpirti i saj i butë, mishëronte vajzën e virtytshme, Duden. Gjatë pesëmbëdhjetë viteve burg, që vuajti i vëllai i saj, e shndërroi për së gjalli, në një heroinë të heshtur. Ajo refuzoi disa herë të bëhej bashkëshorte, të krijonte familjen e të lumturohej, duke u bërë nënë.

Ëndërronte të lumturohej shume herë, kur nga goja e nipërve apo mbesave, do të dëgjonte më parë fjalën hallë. Ajo e ndjente dhe jeta e kishte provuar se, duke u bërë më parë nënë, kur vëllai ishte në burg, ajo do të humbiste diçka, pak apo shumë, mbase edhe gjithçka, nga dashuria e përkushtimi ndaj vëllait, pasi do të kishte edhe detyrime e preokupime të tjera ndaj familjes që do të krijonte.

Atë natë dhjetori, pas asaj dite ogurzeze, në sytë e saj ishte shfaqur vula e dëshpërimit të pashlyeshëm. Kur vëllai Yzedini u burgos për herë të dytë në vitin 1951, Duduja u betua mbi varrin e nënës së vet, Bules, se do të ishte një motër e denjë, por edhe një nënë e madhe. Ajo, që dikur jeta i kishte premtuar çelësat e “Parajsës”, tashmë për vite të tëra, do të mbante çelësat e “Ferrit”, por me dinjitet.

Një nga bashkëvuajtëset dhe bashkë udhëtarët e saj për në burgun e Burrelit, tregon: “Pasi zbritëm nga kamioni që do të vazhdonte rrugën për në Bulqizë, ne marrim të përpjetën për në qendër të qytetit të Burrelit. Para se të shkonim në burg që të regjistronim emrat, vendosëm të hanim dreke, në një restorantet e pakta të atij qyteti, apo siç quheshin në atë kohë, “Gjelltore”. Futemi të gjithë bashkë dhe pa zënë vend mirë, Dudja na thotë: “Hani ju, unë do të kthehem pas pak”. Ajo nuk u kthye më në restorant.

Ne u ngutëm, hëngrëm shpejt e shpejt dhe dolëm jashtë e u takuam përsëri me Duden. Përveç torbave me ushqim që kishte sjellë nga shtëpia për vëllanë, ajo mbante në dorë një qese letre me mollë. Sa na pa, na pyeti: – “Nga sa paguat për drekën”. – “Nga dyzet lekë, u përgjigjem ne njëzëri”.- “Kurse unë tek kasaxhiu, pagova pesëmbëdhjetë lekë dhe me njëzetë e pesë lekë që me tepruan, bleva edhe mollë për Yzedinin. Kush doli më i fituar, unë apo ju”?

Për çdo dymbëdhjetë muaj që kishte viti ajo bënte qindra kilometra rrugë vajtje-ardhje nga Berati në Durrës e nga Durrësi në Burrel, e në çdo kamp ku i degdisnin të burgosurit politikë ai regjim. Dudja me disa shoqe të saj, niseshin që pa gdhirë, për tek vëllezërit e tyre të burgosur, hipnin nëpër karroceri të kamionëve, apo në ndonjë rast kur kishte ndonjë shofer zemërmirë, i merrte dhe në kabinë, por kjo ndodhte rrallë, pasi familjarët e të dënuarve në përgjithësi njiheshin edhe nga trastat që mbanin në dorë dhe shoferët kishin frikë t’i merrnin në kabinë.

Duduja shkonte me shpresën se nga kamarja e asaj porte të mallkuar, ose matanë brezave të rrethuar me tela me gjemba të kampit të stërmundimit, nga larg do të shihte fytyrën e vëllait. Ajo lumturohej ku nëpërmjet asaj kamare apo atyre telave, do të thithte buzëqeshjen e hidhur të vëllait të shtrenjtë. Por, nuk arriti dot ta takonte të lirë.

Konaku i nënë Zelies në Burrel, strehë për vizitorët e burgut

Ne hyrje të qytetit të Burrelit, banonte një grua e moshuar e quajtur Zelie, e cila i ndihmonte herë pas here udhëtarët e largët. Ajo e kishte shndërruar shtëpinë e saj, në konak për vizitoret e burgut, që vinin aty nga të gjitha rrethet e vendit. Një herë, në shtëpinë e nënë Zelies, ishin grumbulluar shumë bujtës. Atë natë, vende për të fjetur të gjithë, nuk kishte, por as mbulesa. Atëhere Dudja, (edhe pse ishte errur), i’u drejtua të pranishmëve që ndodheshin në konak: “Këtë radhë më takon mua të shkoj lart në Burrel, në hotel për të fjetur”, dhe doli. Në të vërtetë, tregonte motra Diana, ajo kishte gdhirë gjithë natën përjashta, mbledhur kruspull nën strehën e çatisë, se nuk kishte lekë të flinte në hotel.

Motra që shet pajën për vëllanë…!

Për vite me radhë Duduja, çdo të shtunë dilte te pazari, ku pasi mbulonte kokën me një burulluk, shiste plaçkat e shtëpisë, qilima, batanije, velenxat, sixhadet, flokjet e orenditë shtëpiake. Pastaj i erdhi radha pajës se saj. Ajo tashme kishte mbledhur mendjen, e mbetur fillikat, të gjithë qenien e saj e përshkonte dashuria e përkushtimi, ndaj të ardhmes së vëllait.

Kuptimi i jetës së saj, përmblidhej në një fjalë të vetme, Yzedin. Duduja, gjithë ditën punonte me makinë qepëse, për të siguruar shpenzimet që duheshin për të përballuar burgun e vëllait. Nuk njihte pushim, vetëm kur këputeshin krahët e mpiheshin këmbët, pushonte zhurma e makinës qepëse.

“Çezma qe rrjedh lotët e mi”!

Në një nga këto ditë, pra kur i vëllai, Yzedini ishte ende në burg, Duduja thërret Lemanin, një kushërirën e vet dhe i lutet. “Të ndërtojnë një çezmë ne oborr. Sa herë ta hapni, të më kujtoni. Uji që do të rrjedhë prej saj, janë lotët e mi që kam derdhur për vëllanë”.

Ky ishte amaneti i fundit i Dudusë. Ajo u nda nga kjo botë, para se vëllai t’i kthente shpinën derës së burgut. Nuk arriti të realizonte ëndrrën e saj, të shohë të vëllanë të lumtur, në vatrën e tij familjare dhe vetë të lumturohej, kur t’i thërrisnin hallë. Ajo, duke u shkrirë në flakën e dashurisë për vëllanë, mori me vete dhimbjen e atyre pesëmbëdhjetë vjetëve, mijëra ditë vetmie e netë lotësh. Memorie.al

Copyright©“Memorie.al”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e “Memorie.al”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj., pa autorizimin e “Memorie.al”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016

ShareTweetPinSendShareSend

Previous Post

“Në tetorin e ’58-ës, ngecën 8 balena gjigante në bregdetin e Durrësit dhe nga ngjarja e bujshme, erdhën nga gjithë qytetet, si dhe profesorë nga Tirana ...”/ Dëshmia e rrallë e mësuesit durrsak

Next Post

“Sipas fjalëve të Vasil Shantos, ne ishim të sigurtë se do vinim shëndoshë e mirë në Shqipëri, por ai...”/ Dëshmia e rrallë e togerit jugosllav, që u kap rob kur vra ‘Militanti’

Artikuj të ngjashëm

“Çdo arnaut që jetonte në rripin e tokave, në të ashtuquajturën Serbi e Vjetër, nga Mitrovica deri në Vranjë, është zhdukur nga faqja e dheut…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit të njohur
Dossier

“Çdo arnaut që jetonte në rripin e tokave, në të ashtuquajturën Serbi e Vjetër, nga Mitrovica deri në Vranjë, është zhdukur nga faqja e dheut…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit të njohur

February 7, 2023
“Objektivat serbe ishin të dyfishta, duhej siguruar dalja në Detin Adriatik, por ëndërrohej gjithashtu, përfshirja e territoreve…”/ Libri i ri i studiuesit e diplomatit Bashkim Trenova
Dossier

“Objektivat serbe ishin të dyfishta, duhej siguruar dalja në Detin Adriatik, por ëndërrohej gjithashtu, përfshirja e territoreve…”/ Libri i ri i studiuesit e diplomatit Bashkim Trenova

February 6, 2023
Letra për Enverin: “Kompozitori Abdulla Grimci, ka mbajtur në shtëpi librin e gjeografisë, ku ishte dhe foto e Hrushovit me Liri Belishovën, duke…”/ Raporti ‘Tepër sekret’ i Rrapo Dervishit
Dossier

“Shtypi gjerman, shkruan se Shqipëria po ftohet me Kinën, pasi artikulli i ‘Zëri i Popullit’, e quajti Kenedin ‘Zoti President’ dhe çmoi veprën e tij…”/ Raporti sekret i ambasadorit Gaqo Nesho, shkurt ‘64

February 6, 2023
“Kjo është politika e Perëndimit dhe e SHBA-së sot, politika e krijimit të një ‘Shqipërie të fortë’, në fakt të ‘Shqipërisë së…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit të njohur, Bashkim Trenova
Dossier

“Kjo është politika e Perëndimit dhe e SHBA-së sot, politika e krijimit të një ‘Shqipërie të fortë’, në fakt të ‘Shqipërisë së…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit të njohur, Bashkim Trenova

February 6, 2023
Enver çu en lai 1966/Memorie.al
Dossier

Relacioni sekret: “The Observer’ dhe ‘Stuttgarter Zeitung’, shkruajnë se; Beqir Balluku me ushtrinë, do rrëzojnë Enver Hoxhën me…”/ Zbulohet dokumenti i ambasadorit Gaqo Nesho, dhjetor ‘63

February 5, 2023
“Ndërsa për Bogdanoviçin, shqiptarët ishin vegla në duart e turqve, për Samarxhiçin, ishin vegla të Selisë së Shenjtë…”/ Kur ideologjia serbe, krijonte imazhin e shqiptarit armik…!
Dossier

“Cikli epik kushtuar Kosovës pasqyron në veçanti, kujtesën kolektive e cila si e tillë dëshmon si për faktet historike, ashtu edhe për…”/ Libri i ri i studiuesit dhe diplomatit Bashkim Trenova

February 5, 2023
Next Post
Memorie.al

“Sipas fjalëve të Vasil Shantos, ne ishim të sigurtë se do vinim shëndoshë e mirë në Shqipëri, por ai...”/ Dëshmia e rrallë e togerit jugosllav, që u kap rob kur vra ‘Militanti’

“Historia është versioni i ngjarjeve të kaluara për të cilat njerëzit kanë vendosur të bien dakord”
Napoleon Bonaparti

Publikimi ose shpërndarja e përmbajtjes së artikujve nga burime të tjera është e ndaluar reptësisht pa pëlqimin paraprak me shkrim nga Portali MEMORIE. Për të marrë dhe publikuar materialet e Portalit MEMORIE, dërgoni kërkesën tuaj tek [email protected]
NIPT: L92013011M

Na ndiqni

  • Rreth Nesh
  • Privacy

© Memorie.al 2020 • Ndalohet riprodhimi i paautorizuar i përmbajtjes së kësaj faqeje.

No Result
View All Result
  • Albanian
  • English
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kalendari historik
  • Të Ndryshme
error: Content is protected !!