Nga Ferdinand Dervishi
Memorie.al / Emrin e shkrimtarit më të shquar shqiptar të të gjitha kohërave, Ismail Kadare, për herë të fundit e shpërdoruan duke e lidhur me historinë e prishjes së godinës së Teatrit Kombëtar. Sipas atyre që e pyetën, ai nuk u prononcua për çështjen duke u justifikuar me moshën dhe shëndetin. E në fakt, ata që e kanë takuar të fundit, e dinë që edhe mosha edhe shëndeti i tij, janë në nivel të barabartë, ose edhe më keq se përgjigjja e dhënë.
Gjithsesi komentet për mos prononcimin e tejkalonin kujdesin për moshën, apo qoftë respektin për veprën, duke shkuar në akuza të vjetra, sipas të cilave ai, pra Kadareja, ka qenë një shërbëtor i komunizmit e të tjera të ngjashme.
Por ata që e kanë njohur mirë sistemin komunist edhe janë mrekulluar me guximin e këtij shkrimtari, pasi në shumica e veprës së tij më të mirë flitet për një tjetër realitet: vetëm Ismail Kadareja guxonte të dilte nga hullia strikte e socrealizmit. Kjo ka shembuj – jo vetëm kapituj – por romane të tërë, si “Nëpunësi i Pallatit të Ëndrrave”, “Piramida” etj.
Po kështu, Sigurimi i Shtetit dhe herë pas herë vetë Enver Hoxha, janë përplasur fort me Ismail Kadarenë, siç ishte rasti i vargjeve “Pashallarët e kuq”. Sigurisht që Ismail Kadareja ka pasur edhe mbrojtjen e regjimit, por këtu pikëpyetja mund të marrë edhe përgjigje: Shumë i famshëm për ta kafshuar. Me kalimin e kohëve, një numër i konsiderueshëm dokumentesh sekrete, kanë konfirmuar edhe një Ismail Kadare të përndjekur dhe të denoncuar.
Dokumenti ekskluziv publikon të vërteton edhe njëherë ndjekjen e survejimin e tij nga Sigurimi i Shtetit.
Dokumenti që i përket Drejtorisë së Parë të Sigurimit të Shtetit, mban datën 12 janar 1979 dhe përbëhet nga një listë shkrimtarësh, publicistësh e të tjerë, të cilëve do u asgjësoheshin materiale që përbënin informacione sekrete, sigurisht të dhëna për veprimtari jashtë normave të kohës.
Në kokën e dokumentit shkruhet se këto materiale u përkasin A.K.P., domethënë anëtarëve dhe kandidatëve të Partisë, mes të cilëve, në faqen e dytë, rreshti i parafundit, është përfshirë edhe Ismail Kadareja. Sipas Platformës së Sigurimit të Shtetit, anëtarët e Partisë, qysh nga vitet 1948-1949, nuk mund të bëheshin objekt i survejimit dhe ndjekjes nga Sigurimi i Shtetit, pasi Partia llogaritej përmbi policinë politike.
Për këto arsye, Sigurimi i Shtetit, duket se ka vendosur të asgjësojë disa të dhëna për Ismail Kadarenë, ndërkohë që në krye të faqes së parë, shkruhet se një pjesë dokumentesh të ngjashme do të vazhdojnë të ruhen.
DOKUMENTI SEKRET I DREJTORISË SË SIGURIMIT TË SHTETIT PRANË MINISTRISË SË BRENDSHME, DËRGUAR DREJTORIT TË DREJTORISË SË PUNËVE TË BRENDSHME TË TIRANËS, NUSTRET DAUTI PËR ASGJËSIMIN E DOKUMENTEVE NË NGARKIMIT TË 40 INTELEKTUALËVE QË SURVEJOHESHIN E NDIQESHIN NGA SIGURIMI
REPUBLIKA POPULLORE SOCIALISTE E SHQIPËRISË
MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME
DREJTORIA E PARË Sekret
Nr 140 Prot Ekz. Nr 2
E përkohshme 2 vjet Tiranë 12.1.1979
LËNDA: Mbi asgjësimin e disa materialeve për A.K.P. dhe detyrat që dalin për materialet në ruajtje.
DREJTORISË SË PUNËVE TË BRENDSHME
Sh. NUSTRET DAUTI
TIRANË
Gjegjë të ruajtjes Nr 3791 datë 6.10.1978
Materialet e dërguara në tuajën Nr. 3791 datë 6.10.1978 u studiuan dhe u analizuan nga Zv. Ministri i Punëve të Brendshme, sh. Fecor Shehu i cili, miratoi asgjësimin e materialeve për AKP të poshtë shënuar.
- Luan Qafëzezi Nr. 6 F 5
- Nazmi Peza Nr. 8 F 7
- Arkile Teta Nr. 10 F 8
- Nesim Shehu Nr. 17 F 12
- Ahmet Gurakuqi Nr. 18 F 13
- Syrja Hysi Nr. 20 F 14
- Ali Hoxha Nr. 21 F 14
- Petrit Islami Nr. 27 F 17
- Maqo Minga Nr. 28 F 18
- Vasil Kallapodhi Nr. 29 F 18
- Sulejman Jazexhiu Nr. 33 F 19
- Hysenil Dume Nr. 36 F 21
- Theodhor Dhimitri Nr. 37 F 21
- Shyqyri Bylyku Nr. 38 F 21
- Xhelal Novosela Nr. 39 F 22
- Josif Dallamanga Nr. 40 F 22
- Haki Jupasi Nr. 41 F 23
- Hamit Alimuca Nr. 44 F 24
- Arif Hasko Nr. 46 F 25
- Mentor Kola Nr. 48 F 26
- Vangjel Konini Nr. 49 F 26
- Nevrus Shusipi Nr. 50 F 26-27
- Polikron Çela Nr. 34 F 28
- Vaso Shaka Nr. 55 F 28-29
- Besnik Hoxha Nr. 58 F 30
- Maqo Koblara Nr. 63 F 33
- Gani Keçi Nr. 70 F 37
- Rakip Sula Nr. 65 F 33
- Daut Shapllo Nr. 72 F 38
- Nuri Çobo Nr. 73 F 38
- Sokrat Sollomoni Nr. 85 F 47
- Mynyr Braho Nr. 91 F 50
- Isuf Dobi Nr. 92 F 50
- Maqo Bleta Nr. 99 F 56
- Boris Kajo Nr. 100 F 57-58
- Rushella Cikuli Nr. 105 F 62
- Llukan Nase Nr. 107 F 63
- Lutfi Pasholli Nr. 109 F 64
- Ismail Kadare Nr. 114 F 70
- Bilbil Klosi Nr. 118 F 71-72
Gjatë studimit të materialit Zv. Ministri, cakton dhe disa detyra që po i shënojmë bri secilit, me qëllim që rë ndiqen. Memorie.al