Memorie.al publikon për herë të parë fotot e rralla të studentëve ushtarakë shqiptarë (midis tyre oficerë dhe marinarë) të cilët studiuan në Akademinë Ushtarako-Detare të Leningradit (sot Shën Petersburg) në Bashkimin Sovjetik, në vitin 1960-1961. Në këto imazhe, shihen qartë oficerët dhe marinarët shqiptarë, të cilët janë të izoluar në ambientet e konviktit të kësaj Akademie, si pasojë e gjendjes së nderë që u krijua në muajt prill-maj të vitit 1961, midis Moskës dhe Tiranës zyrtare.
Izolimi i këtyre studentëve do të ndodhte për shkak se autoritetet ushtarake sovjetike, do të ndërmerrnin masa të ashpra ndaj tyre, madje duke arritur deri në gjendje arresti,, gjë e cila u justifikuan nga komandat e akademive përkatëse, si “të domosdoshme”, për të shmangur çdo konfrontim të mundshëm fizik ndërmjet studentëve shqiptarë dhe atyre sovjetikë.
Kjo gjendje e tensionuar do të merrte fund në qershor të po atij viti, kur udhëheqja e lartë komuniste shqiptare me në krye Enver Hoxhën, do të nxirrte një urdhër për kthimin në atdhe, të të gjithë studentëve shqiptarë (ushtarakë dhe civilë) që studionin në Shkollat e Larta të Bashkimit Sovjetik.
Një rol tepër të rëndësishëm në ç’tensionimin e kësaj situate, sidomos me ushtarakët shqiptarë në Leningrad, do të luante dhe ndërhyrja e Atasheut Ushtarak shqiptar në Moskë, gjeneral-major Halim Ramohit, i cili do të kujdesej personalisht për evakuimin dhe kthimin për në Shqipëri, të një pjese të mirë të studentëve shqiptarë, kryesisht të atyre ushtarakë.
(Si për ironi të fatit, gjeneral-major Halim Ramohito, që në atë kohë u konsiderua si ‘hero’, fatkeqësisht, 15 vite më vonë, do të dënohej nga regjimi komunist me 25 vjet burg, i akuzuar si përkrahës i “Grupit puçist” të kryesuar nga ministri i Mbrojtjes Popullore, Beqir Balluku, në vitet 1974-‘75 dhe ai do të lirohej nga burgu i Burrelit pas vitit 1990).
Fotot në fjalë, që i përkasin një prej ngjarjeve më të rëndësishme të Shqipërisë komuniste, në arenën ndërkombëtare, (siç ishte prishja e marrëdhënieve zyrtare me ish-Bashkimin Sovjetik në vitin 1961), publikohen për herë të parë dhe ato janë dëshmi të qarta të një pjese të historisë së regjimit komunist të Enver Hoxhës, e cila para viteve ’90-të, njihej më shumë prej romanit “Dimri i vetmisë së madhe” të shkrimtarit të njohur, Ismail Kadare, vepër që u ekranizua në vitin 1979, me filmin “Ballë për ballë”, (me regji të dy kineastëve të njohur, Piro Milkani dhe Kujtim Çashku), që konsiderohet si një nga arritjet më të mëdha të kinematografisë shqiptare të atij regjimi./Memorie.al
Copyright©“Memorie.al”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e “Memorie.al”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj., pa autorizimin e “Memorie.al”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016
