• Rreth Nesh
  • Kontakt
  • Albanian
  • English
Thursday, September 18, 2025
Memorie.al
No Result
View All Result
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme
No Result
View All Result
Memorie.al
No Result
View All Result
Home Dossier

“Dy herë pikturova Enver Hoxhën, katër metra të lartë, pasi isha i detyruar të mbaja familjen me nëntë anëtarë…”/ Shkrimi ‘New York Times’, në ’91-in, për ish-të burgosurin politik

Relacioni për Enverin: “Artist i merituar Besim Zekthi, tha se nën ndikimin e Paçramit, drejtori dhe Zhani Ciko, kanë lejuar numra çoroditës, veshje ekstravagante, kërcime…”. Raporti sekret për Operan e Baletin
“Zoti Hoxha, shefi i Partisë Komuniste, i cili mbushi 76 vjeç më 16 tetor, raportohet të jetë aq i sëmurë, sa në daljen e tij më të fundit publike, ecte…”/ Shkrimi i panjohur i gazetës amerikane, në ’85-ën
“Dy herë pikturova Enver Hoxhën, katër metra të lartë, pasi isha i detyruar të mbaja familjen me nëntë anëtarë…”/ Shkrimi ‘New York Times’, në ’91-in, për ish-të burgosurin politik
Memorie.al
“Dy herë pikturova Enver Hoxhën, katër metra të lartë, pasi isha i detyruar të mbaja familjen me nëntë anëtarë…”/ Shkrimi ‘New York Times’, në ’91-in, për ish-të burgosurin politik
Memorie.al

Nga David Binder

-Gazeta amerikane, sjell profilin e piktorit të njohur shqiptar, i cili u ndëshkua me burg politik dhe internim, për shkak të prirjeve moderniste në art-

Memorie.al / Rreth 18 vjet më parë, Ali Oseku ishte shpallur një ndër dizajnët më të mirë të vendit, një piktor që kishte fituar një konkurs kombëtar dhe që i kishin dhënë një urdhër (medalje) nderi, siç jepte regjimi komunist, për njerëzit e dalluar në punë, stërvitje e kudo, me motivacionin; “Për rritjen e shpirtit revolucionar”. Ai ishte vetëm 28 vjeç. Më vonë ai ishte dënuar si një modernist, që kishte rënë në magjinë djallëzore të Pikasos, Shagallit dhe te më të këqijtë, piktorët dekadentë, si Xhakson Pollok dhe Salvador Dali.

Arrestimi

Gjithashtu mund të lexoni

“Balli Kombëtar që në krijim, arriti një fuqi të armatosur prej 15 mijë veta dhe në fund të 1941-it kur nxori kokën komunizmi, për të ndihmuar frontin rus…”/ Refleksionet e politikanit dhe ish-deputetit të njohur

“Nga 24 vende me të cilat Shqipëria komuniste e Enver Hoxhës kishte marrëdhënie në vitet ’50-të, në vitet ’70-të, ajo arriti me 72 vende në të gjithë botën, pasi…”/ Dëshmia e diplomatit të njohur

Policë të Ministrisë së Brendshme, Sigurimi i Shtetit) shkuan në apartamentin e tij të vogël dhe i thanë se ai; “ishte i arrestuar”. Ata thanë se ai kishte bërë një krim ideologjik, “duke bërë propagandë për armikun”.

“Jo”, – kishte kundërshtuar zoti Oseku. “Piktura nuk mund të bëjë propagandë”. “Policët urdhëruan që të digjen 200-300 pikturat e mia. E kisha harruar numrin e tyre të saktë”, kujton Oseku. Pastaj, pas gjashtë muajve në hetim, ai është dërguar në burg. Fjalia që i kishin thënë atij ishte: “I rrezikshëm për realizmin socialist shqiptar dhe që infektonte të rinjtë”.

Ai është dërguar në kampin e të burgosurve në Spaç, në pjesën qendrore të vendit, duke u ndëshkuar nën një regjim të detyruar punë në minierë. “Nëse nuk realizojë normat e plota, ata të keqtrajtonin, duke të mbyllur lakuriq në qeli”, – kujton ai.

Anti-modernizmi

Ishte duke u bërë një fushatë kundër artit modern edhe në vendet e tjera komuniste në atë periudhë, por askush nuk kishte konsekuenca kaq mizore, sa ato me të cilat u përballën zoti Oseku dhe artistë të tjerë shqiptarë.

“Unë nuk lejohesha të pikturoja”, – thotë ai, duke përshkruar periudhën e hershme të trajtimit në sundimin e Enver Hoxhës, i cili e mbajti Shqipërinë në rrugëtimin komunist, që nga viti 1944 dhe duke qëndruar në kursin e politikës staliniste të pandërprerë, deri në vdekjen e tij, në vitin 1985.

Një statujë e madhe e Stalinit, qëndronte në bulevardin kryesor të Tiranës, deri në dimrin e fundit, kur atë e përmbysën demonstratat antikomuniste.

Në fillimin e vitit 1970, personalisht Enver Hoxha lançoi një fushatë kundër modernizmit, në muzikë dhe në artet shqiptare, e cila viktimizoi edhe zotin Oseku.

Pas katër vitesh në Spaç, piktori ishte liruar, por sërish u dënua me punë të detyrueshme, në Kombinatin Metalurgjik “Çeliku i Partisë” në Elbasan, një qytet i ndotur tej mase pranë lumit Shkumbin, rreth 35 milje në jug të kryeqytetit.

Pavarësisht nga funksioni që mbante, si të gjithë metalurgët e Elbasanit, paga mujore e të cilëve arrinte deri në 80 dollarë, zoti Oseku, u lejua të rifillonte aktivitetet artistike. Ai krijoi një rreth artistësh amatorë, me miqtë e tij punëtorë.

“Haraçi”

Thonë se mund të përshpejtohej rehabilitimin e tij duke pikturuar sipas rregullave në stilin ideologjik, të përcaktuar nga Enver Hoxha, por ai nisi sërish me furçën e tij të dalë kundër. “Unë pikturova heronjtë e punës socialiste”, – kujton ai.

“Dy herë pikturova Enver Hoxhën, katër metra të lartë”. Zoti Oseku tha se ai i kishte marrë përsipër të tilla detyra përulëse “vetëm për të mbështetur familjen time, 9-anëtarëshe”. Në tërësi ai kaloi 10 vjet, nën kontroll të rreptë.

Studioja e zotit Oseku, është në një qilar të lagësht qymyri në bodrum, 10 hapa larg rrugës “Kongresi i Përmetit”, në një nga akset kryesore të Tiranës. Ai hapi derën e kalbur prej druri të një dhome, që ndriçohej nga projektorët.

Nëpër dy anët e murit, vareshin pikturat e fundit të Osekut, – portretet e gruas dhe vëllait të tij, ende të lagështa, disa peizazhe dhe disa nudo të kushtueshme. “Unë duhet që të lyp dhe të marr hua tubetet e bojërave”, – thotë ai.

Zoti Oseku shpeshtoi një kopje të veprës së tij të fundit, një poster për Partinë Demokratike, të krijuar së fundi, që u përdor prej saj në fushatën elektorale kundër komunistëve.

“Aty tregohej një shenjë “V”-je, simbol i lëvizjes antikomuniste. Brenda V-se së Osekut, kishte gjelbërim, fusha pjellore. Jashtë saj fusha ngjyre kafe, të fishkura dhe të acarta, që simbolizojnë sundimin komunist. Memorie.al

Shkrimi është publikuar në “New York Times” më 9 maj 1991

Titulli është redaksional

Përgatiti për botim, Albert Gjoka

ShareTweetPinSendShareSend
Previous Post

Kalendari Historik 18 Qershor 2024

Next Post

“Çu Enlai, i tha shokut Rita Marko, se me këtë politikë, ne mund të çarmatosnim revizionistët sovjetikë, por në të vërtetë ata...”/ Diskutimi i Enverit në Byro, në ’69-ën, për problemet me kinezët

Artikuj të ngjashëm

“Pas 5 majit 1942, anëtari i rinisë së ‘Ballit Kombëtar’, Bardhyl Pogoni, shkroi një poezi të gjatë himn, për vrasjen e Qemal Stafës dhe e botoi te gazeta…”/ Historia e panjohur e ballistit që emigroi në SHBA-ës
Dossier

“Balli Kombëtar që në krijim, arriti një fuqi të armatosur prej 15 mijë veta dhe në fund të 1941-it kur nxori kokën komunizmi, për të ndihmuar frontin rus…”/ Refleksionet e politikanit dhe ish-deputetit të njohur

September 17, 2025
“Nga 24 vende me të cilat Shqipëria komuniste e Enver Hoxhës kishte marrëdhënie në vitet ’50-të, në vitet ’70-të, ajo arriti me 72 vende në të gjithë botën, pasi…”/ Dëshmia e diplomatit të njohur
Dossier

“Nga 24 vende me të cilat Shqipëria komuniste e Enver Hoxhës kishte marrëdhënie në vitet ’50-të, në vitet ’70-të, ajo arriti me 72 vende në të gjithë botën, pasi…”/ Dëshmia e diplomatit të njohur

September 17, 2025
“Feçori na urdhëroi të zbulonim vajzën nga Elbasani, që i shkoi në shtëpi infermieres së Enver Hoxhës dhe i tha; ‘Unë jam bija e jote, nga lidhja jashtë martesore…”/ Zbulohet dokumenti i bujshëm, 20 tetor ‘82
Dossier

“Në arrestimin e armikut të Partisë, Kadri Hazbiu, do marrin pjesë shokët….. dhe ai do dërgohet me…”/ Zbulohet dokumenti i rrallë i Sigurimit, për ish-ministrin dhe amaneti që ju la familjarëve të tij!

September 17, 2025
“Mitropoliti i Paramithisë, Dhorotheos, i veshur me rrobat ushtarake të EDES, theri me dhjetëra shqiptar mysliman më 27 qershor 1944 në Paramithi dhe…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur
Dossier

“Mitropoliti i Paramithisë, Dhorotheos, i veshur me rrobat ushtarake të EDES, theri me dhjetëra shqiptar mysliman më 27 qershor 1944 në Paramithi dhe…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur

September 14, 2025
“Më 24 gusht 1947, Marko Vafiadhis erdhi në Tiranë me nxitim dhe kërkoi nga Enver Hoxha, që të dërgojë çamë të dëbuar prej Greqisë në malin Gramoz, për të luftuar, kundër…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur
Dossier

“Më 24 gusht 1947, Marko Vafiadhis erdhi në Tiranë me nxitim dhe kërkoi nga Enver Hoxha, që të dërgojë çamë të dëbuar prej Greqisë në malin Gramoz, për të luftuar, kundër…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur

September 15, 2025
“Gjermanët quhen pushtues paqësor të Greqisë, pasi me ta bashkëpunuan me mijëra grekë, vlleh, sllavo-maqedonas, bullgarë, romë, etj., kurse çamët…”/ Ana e panjohur e historisë fqinjëve tanë
Dossier

“Gjermanët quhen pushtues paqësor të Greqisë, pasi me ta bashkëpunuan me mijëra grekë, vlleh, sllavo-maqedonas, bullgarë, romë, etj., kurse çamët…”/ Ana e panjohur e historisë fqinjëve tanë

September 15, 2025
Next Post
“Çu Enlai, i tha shokut Rita Marko, se me këtë politikë, ne mund të çarmatosnim revizionistët sovjetikë, por në të vërtetë ata…”/ Diskutimi i Enverit në Byro, në ’69-ën, për problemet me kinezët

“Çu Enlai, i tha shokut Rita Marko, se me këtë politikë, ne mund të çarmatosnim revizionistët sovjetikë, por në të vërtetë ata...”/ Diskutimi i Enverit në Byro, në ’69-ën, për problemet me kinezët

“Historia është versioni i ngjarjeve të kaluara për të cilat njerëzit kanë vendosur të bien dakord”
Napoleon Bonaparti

Publikimi ose shpërndarja e përmbajtjes së artikujve nga burime të tjera është e ndaluar reptësisht pa pëlqimin paraprak me shkrim nga Portali MEMORIE. Për të marrë dhe publikuar materialet e Portalit MEMORIE, dërgoni kërkesën tuaj tek [email protected]
NIPT: L92013011M

Na ndiqni

  • Rreth Nesh
  • Privacy

© Memorie.al 2024 • Ndalohet riprodhimi i paautorizuar i përmbajtjes së kësaj faqeje.

No Result
View All Result
  • Albanian
  • English
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme