Nga PAUL LEWIS
-Skenari që solli në Shqipëri kreun e OKB-së, Perez De Cuellar-
Memorie.al / Zyrtarë dhe diplomatë të Kombeve të Bashkuara, thanë sot se sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, ka rënë dakord parimisht të vizitojë Shqipërinë, bastionin e fundit të stalinizmit në Europë, një vend të akuzuar për abuzimet serioze me të drejtat e njeriut. Sekretari i Përgjithshëm, Javier Perez de Cuellar, ishte ftuar nga ministri i Jashtëm i Shqipërisë, Reis Malile, kur ai kishte marrë pjesë në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, në muajin tetor. Është hera e parë që Shqipëria fton kreun e OKB-së, që të bëjë një vizitë zyrtare.
Ftesa për kreun e OKB-së
Ftesa do t’i bëhet z. Perez de Cuellar, një nga zyrtarët e huaj më të moshuar, që Shqipëria ka pranuar kohët e fundit. Përfaqësuesi i Shqipërisë në OKB, Bashkim Pitarka, konfirmoi ftesën dhe pranimin e saj nga sekretari i Përgjithshëm, duke thënë se ftesa pasqyron “vlerësimin e lartë që qeveria shqiptare ka për z. Perez de Cuellar dhe dëshirën e saj, që të “bashkëpunojë shumë ngushtë me të gjitha strukturat e Kombeve të Bashkuara”.
“Ende nuk ka një datë fikse, por “vizita mund të jetë në muajin maj, kur edhe sekretari i Përgjithshëm ka parashikuar të udhëtojë në Çekosllovaki dhe Hungari”, – thanë zyrtarët e OKB-së.
Refuzimi i demokratizimit
Ofrimi i ftesës së Shqipërisë për sekretarin e Përgjithshëm, bëhet përpara refuzimit të hapur të ndryshimeve gjithëpërfshirëse demokratike në Bashkimin Sovjetik dhe Europën Lindore, në fillim të këtij muaji dhe deklarimit se ato mund të vazhdojnë të jenë besnikë të rrugës së tyre, të marksizmit shtypës.
Ftesa vjen gjithashtu pas publikimit të raporteve të fundit, se autoritetet kanë shtypur brutalisht të gjitha trazirat dhe demonstratat e frymëzuara nga ndryshimet politike në Europën Juglindore.
Një fjalimin e tij me rastin e Vitit të Ri, udhëheqësi shqiptar, Ramiz Alia, tha se kryengritjet popullore që kanë përfunduar kundër Partive Komuniste në Europën Juglindore, nuk do të ndikojnë në vendin e tij, sepse qeveria i shërben në mënyrë strikte linjës marksiste. “Prandaj, si dje, dhe sot, por edhe në të ardhmen, ne do ta ndjekim atë besnikërisht”, – tha ai.
Kur Shqipëria kremtoi ditën e saj kombëtare të 11 Janarit, gazeta e përditshme e Partisë Komuniste, “Zëri i Popullit”, akuzoi shqiptarët në ekzil për shprehje pakënaqësie dhe thoshte se ata janë duke u përpjekur, që të rikthejnë monarkinë.
Gazeta nuk pranon që të cilësohet “rrëshqitje në rrugën kapitaliste, perestrojka dhe reformizmi borgjez”, thirrje këto “të paperceptueshme për partinë dhe njerëzit tanë”!
Raportimet për trazira
Përpara këtij muaji, gazetat jugosllave raportonin se një gjendje kritike është deklaruar në qytetin verior të Shkodrës, pas protestave popullore atje dhe masave të sigurisë që ishin marrë rreth e rrotull vendit të qëndrimit të liderëve komunistë në kryeqytet. Një roje kufitare shqiptare, ishte arratisur në Greqi javën e kaluar.
Po ashtu raportohej se ushtria dhe policia, kishin hapur zjarr mbi demonstruesit në Shkodër dhe që trazira të ngjashme ka gjithashtu edhe në Korçë dhe Sarandë. Shqipëria është nën vëzhgimin e Komisionit të të Drejtave të Njeriut të Kombeve të Bashkuara.
Ekspertët e të Drejtave të Njeriut, thonë se për më tepër, ndryshimet kundër qeverisë mund të ndodhin këtë vit, si rezultat i trazirave të kohëve të fundit.
Diplomatët perëndimorë besojnë se vendimi i Shqipërisë për të ftuar sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, për më tepër shënon rritjen e hapjes graduale në drejtim të botës, që ka qenë në rrugën e vendit më të izoluar të Europës, që prej vdekjes së udhëheqësit të linjës së ashpër, Enver Hoxhës, në vitin 1985.
Disa lidhje të reja tregtare
Pasi nuk ka patur kontakte me pjesën më të madhe të shteteve të botës për shumë vjet, Shqipëria ka nisur të zhvillojë disa lidhje të kufizuara tregtare, me Austrinë, Italinë, Gjermaninë Perëndimore dhe Britaninë. Janarin e kaluar ky vend ishte pritës i një takimi të zëvendësministrave të jashtëm të shteteve të Ballkanit.
Gjatë këtij viti, ministrat e Jashtëm të shteteve të Ballkanit, Greqisë, Turqisë, Bullgarisë, Jugosllavisë dhe Rumanisë, do të takohen në Tiranë.
Kur mbajti fjalimin e tij në Asamblenë e Përgjithshme në muajin tetor, ministri i Jashtëm Malile, shprehu qëndrimin e tij, që ai e quajti “procesi i bashkëpunimit të Ballkanit”, duke thënë se Shqipëria tani dëshironte të krijonte lidhje të ngushta me fqinjët e saj. Por ai i kushtoi shumë rëndësi në fjalën e tij mësymjes jugosllave, për persekutimin e shqiptarëve etnikë (në Kosovë, – shën. Red).
Shqipëria ka ftuar edhe disa nga krerët e agjencive të specializuara të Kombeve të Bashkuara, që të vizitojnë vendin vitet e fundit, përfshirë dr. Nafis Sadik, që drejton Agjencinë e OKB-së për Planifikimin Familjar dhe Edouard Saouma, drejtorin e Përgjithshëm të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, për Bujqësinë dhe Ushqimin.
Artikulli është publikuar në “New York Times”, më 19 janar 1990
Titulli është redaksional
Përgatiti për botim, Albert Gjoka