• Rreth Nesh
  • Kontakt
  • Albanian
  • English
Monday, June 23, 2025
Memorie.al
No Result
View All Result
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme
No Result
View All Result
Memorie.al
No Result
View All Result
Home Personazh

Mirditori që dorëzoi teserën e partisë dhe vuajti 10 vjet burgjeve politike, pasi ndihmoi një plakë të gjorë që po varroste e vetme burrin e saj, që e kishin shpallur kulak

Dom Luigj Pici, kryetari i Frontit Demokratik Nacionalçlirimtar të Shkodrës në ’45-ën, që u vra nga Sigurimi, se mbrojti klerikët e akuzuar për armët në Kishën e Fretërve
Mirditori që dorëzoi teserën e partisë dhe vuajti 10 vjet burgjeve politike, pasi ndihmoi një plakë të gjorë që po varroste e vetme burrin e saj, që e kishin shpallur kulak
Mirditori që dorëzoi teserën e partisë dhe vuajti 10 vjet burgjeve politike, pasi ndihmoi një plakë të gjorë që po varroste e vetme burrin e saj, që e kishin shpallur kulak

Nga Caf Jonuz Çulaj

Memorie.al/ Të dënuemit politikë sipas vendimit të gjykatës, dërgoheshin në kampe pune. Për shtetin, ky kontingjent njerëzish ishte i lirë, pasi të burgosurit politikë u caktuan në punë të rënda, në miniera ose bonifikime. Realizimi i normës qe i detyruar dhe nëse ajo realizohej, paguhej me 14 lekë të vjetra. Nëse nuk realizohej, fitimet i kalonin komandës së burgut.

Shumë njerëz punuan aty dhe pak mbijetuan. Transferimet në kampe ishin të zakonshme. Në gusht të vitit 1971, më transferuan nga Kriporja e Vlorës, në Spaç të Mirditës. Se çfarë personifikonte ky burg, tashmë dihej. Për shkak moshe, nuk më caktuan në minierë, por në një godinë për të burgosurit e kampit. Një ditë inxhinieri Frano Cara (i burgosur), më dërgoi tek miniera, për të marrë disa trarë për pallatin që po ndërtonim.

Aty takuam teknikun e lirë Nikollë P. tek po tymoste te dera e galerisë nr 3. Shokët e kampit e njihnin atë të gjithë. U përshëndetëm sikur të ishim të lirë, sepse në atë kohë marrëdhëniet shoqërore ndërmjet të burgosurve dhe civilëve, ishin shumë të kufizueme.

Gjithashtu mund të lexoni

“Fishta, Mjeda, Gurakuqi e Logoreci, i dërguen një telegram jezuitëve, për vendimin e alfabetit, madje Fishta, i shprehu konsullit austriak për Mjedën…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur

“Ishte Enver Hoxha në krye të PKSH-së, që mallkoi ‘Mukjen’, që heshti për masakrën e Tivarit, që çoi repartet partizane për…”/ Refleksione rreth librit ‘Ideali i papërfunduar kombëtar’ të Hysni Shaqirit

Nikolla 30 vjeç nga Mirdita, përpiqej të ndihmonte të burgosurit që duhet të realizonin normën. Për këtë qëndrim, të burgosurit e nderonin. Një herë ai na inkurajoi me fjalët: “Burra, mos u mërzisni se të gjithë shqiptarët janë të burgosun, kush në një mënyrë e kush në një tjetër. Përjashto demat e racës”.

Nikolla, ishte djalë minatori dhe e kishte ushtrue vetë këtë profesion. Në këtë mënyrë, kishte ngjitë shkallët e hierarkisë nga brigadier, deri tek instruktor i Komitetit të Partisë së rrethit. Pas fjalimit të Enver Hoxhës të 6 shkurtit të vitit 1967, Nikolla kishte dorëzua teserën e partisë dhe kishte shkue teknik në galeri. Shkaku nuk dihej, por atë do ta mësoja më vonë.

Në vitin 1978, në kampin e Ballshit, auto-burgu nga Tirana solli kontigjentin e ri. Ndërmjet tyre, ishte Nikoll P. i dënuar me 10 vjet agjitacion e propagandë. Sipas zakonit të burgut u dhamë ndihmën e parë. Nikollën e njihnim ma shumë e i rrinim ma afër. Ai u ndie shumë mirë mes nesh. Në burg i burgosuni, ka dëshirë të rrëfehet tek shokët e mjerimit.

Në këto biseda të ngushta ai sikur tokëzohet, sepse tregon për arrestimin, torturat, gjykimin dhe për dënimin. Mandej i dënuemi kujton me mall familjen. Dikush kujtonte nanën, dikush babën, dikush gruan e dikush fëmijët. Me Nikollën u bëmë miq e luanim shah. Një ditë ai më tregoi se kishte qenë komunist (gjë që unë e dija) dhe se kishte braktisë PPSH-në.

Një ditë ai më tha: “Në vitin 1915, në Mirditë ra një sëmundje që shkretoi shumë shtëpi. Në shtëpi mbijetoi vetëm një 7 vjeçar që quhej, Preng Bardhoku. Nën kujdesin e Gjon Markagjonit, ai vazhdoi studimet në Shqipëri e Itali. Në këtë të fundit ndoqi studimet në Akademinë Ushtarake, dega financë.

Në kohën e Mbretërisë, Prenga punoi në Shqipëri me profesionalizëm. Vjen viti 1939 dhe në shenjë proteste, Prenga jep dorëheqjen dhe punon si bujk. Vjen mbarimi i Luftës dhe Prenga jep kontributin e vet, në zhdukjen e analfabetizmit.

Kuptohet që fshati e donte. Në vitin 1947 e arrestojnë si anti jugosllav. Në vitin 1948, lirohet por cilësohet kulak.

Kulak me 3 dynym tokë?! Vdes në vitin 1967. Para se të vdiste plaku i kishte lënë porosi, gruas e nuses së djalit, që ta varrosnin larg varreve të të parëve.

Amaneti ishte amanet e duhej zbatue. I vdekuri, u vesh me rrobat ma të mira. Gruja dhe vajza morën përsipër varrimin. Vend varrimi ishte 10 km. larg dhe dukej rruga shumë e gjatë. Një ditë para se të vdiste, Preng Bardhoku, mori pjesë në një mbledhje ku kishte qenë vetë “Zeusi” shqiptar. Në atë mbledhje u deklarua se lufta e klasave duhej ashpërsua.

Të nesërmen Nikolla me një shok të tijin, u nisën me shërbim në vendin ku do të varrosej Prenga. Rrugës panë nanën e cila ishte ngarkue me kazmat e lopatat dhe vajzën e cila po mbante mbi shpinë të vdekurin. Sipas zakonit, Nikolla zhvilloi një bisedë me to ndërsa shoku i tij nuk foli. Nikolla aty mësoi për amanetin e plakut.

Nusja mbante të vdekurin mbi shpinë dhe tentonte të merrte pak frymë. Nikolla u ndesh me një provë të madhe. Si mirditor njihte zakonin e vendin, kurse si anëtar partie, i duhej të njihte dhe ligjin që kishte shpallë Enver Hoxha. Të jesh mirditor i vërtetë e në të njëjtën kohë komunist, kjo ishte punë që nuk shkonte. Në fillim mendoi ai, jam mirditor. Nikolla u fut në pyll dhe preu dy drunj të gjatë ku vendosi të vdekurin për ta varrosë. Të nesërmen u thirr në Komitetin e Partisë së rrethit. Pyetjes së sekretarit të parë se ç’kuptim kishte veprimi i një dite më parë, ai i’u përgjigj asgjë ma shumë se një veprim njerëzor. Pyetjes tjetër se kështu zhvillohet lufta e klasave, ai i’u përgjigj se lufta e klasave bahet kundra të gjallëve e jo kundra të vdekurve.

Ndër mend i erdhi thënia e një filozofi të njohur grek, “kultura e një kombi, matet me nderimin e të vdekurve”. Duke vazhduar replikën me sekretarin e I-rë, ai përfundoi duke i thane: “Nëse veprimi im quhet i pa vend, atëherë unë jam i huaj për këtë parti”. Dhe menjëherë dorëzoi teserën. Pas këtij tregimi që dëgjova, Nikolla u ndje i lehtësuar. Unë e vështrova plot nderim. Ma vonë mora vesh që ishte ri dënuar për agjitacion e propagandë. Pas 20 vitesh u ri takuam e u përqafuam. Sot jeton në periferi të Durrësit. /Memorie.al

Copyright©“Memorie.al”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e “Memorie.al”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj., pa autorizimin e “Memorie.al”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016

ShareTweetPinSendShareSend
Previous Post

“Dy vëllezërit nga Dukagjini që ndezën revoltën dhe përse e pranuam për negociata, Drejtorin e Burgjeve…”/ Dëshmia e rrallë e organizatorit të Revoltës së Spaçit

Next Post

Kalendari Historik 28 Maj

Artikuj të ngjashëm

“Fishta, Mjeda, Gurakuqi e Logoreci, i dërguen një telegram jezuitëve, për vendimin e alfabetit, madje Fishta, i shprehu konsullit austriak për Mjedën…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur
Personazh

“Fishta, Mjeda, Gurakuqi e Logoreci, i dërguen një telegram jezuitëve, për vendimin e alfabetit, madje Fishta, i shprehu konsullit austriak për Mjedën…”/ Refleksionet e studiuesit të njohur

June 17, 2025
“S’na intereson, sa ka shkruar Lenini, por çka bërë ai për Shqipërinë dhe…”/ Historia e panjohur e deputetit rebel, pjesëmarrës në Revolucionin e Tetorit, që anatemohej si aventurier, se s’martohej dhe Enveri e dënoi me vdekje
Personazh

“Ishte Enver Hoxha në krye të PKSH-së, që mallkoi ‘Mukjen’, që heshti për masakrën e Tivarit, që çoi repartet partizane për…”/ Refleksione rreth librit ‘Ideali i papërfunduar kombëtar’ të Hysni Shaqirit

June 14, 2025
“Kur Boçi na dha lajmin; vdiq Enver Hoxha, kalova përball disa burrave ku ishte edhe i plotfuqishmi i zonës dhe u futa në shtëpi, ku i thashë Gimit; Ngordhi, ngordhi, por ai…”/ Kujtimet e Liri Lubonjës   
Personazh

“Kur Boçi na dha lajmin; vdiq Enver Hoxha, kalova përball disa burrave ku ishte edhe i plotfuqishmi i zonës dhe u futa në shtëpi, ku i thashë Gimit; Ngordhi, ngordhi, por ai…”/ Kujtimet e Liri Lubonjës  

June 12, 2025
“Kur shkova në Spaç dhe mu shfaq Fatosi, ashtu i qethur zero, me ato rrobat e shëmtuara të burgut, u ngashëreva dhe isha gati të shpërtheja në lot, por ai më tha…”/ Kujtimet e Liri Lubonjës
Personazh

“Kur shkova në Spaç dhe mu shfaq Fatosi, ashtu i qethur zero, me ato rrobat e shëmtuara të burgut, u ngashëreva dhe isha gati të shpërtheja në lot, por ai më tha…”/ Kujtimet e Liri Lubonjës

June 11, 2025
“Nikollë Marka Toma, duke i dëgjuar për vuajtjet e familjes së vet, i armatosur mirë, hyri në kufirin e Shqipërisë, në Selcë dhe shkoi te shtëpia e tij, ku…”/ Historia e panjohur e bajraktarit të Kelmendit
Personazh

“Nikollë Marka Toma, duke i dëgjuar për vuajtjet e familjes së vet, i armatosur mirë, hyri në kufirin e Shqipërisë, në Selcë dhe shkoi te shtëpia e tij, ku…”/ Historia e panjohur e bajraktarit të Kelmendit

June 9, 2025
“Kahremani Ylli, s’u lodh kurrë për të ngulitur në kokat e drejtuesve partiakë e shtetërorë të atëhershëm, se e ardhmja evropiane e Shqipërisë, ishte mendja…”/ Refleksionet e publicistit të njohur
Personazh

“Kahremani Ylli, s’u lodh kurrë për të ngulitur në kokat e drejtuesve partiakë e shtetërorë të atëhershëm, se e ardhmja evropiane e Shqipërisë, ishte mendja…”/ Refleksionet e publicistit të njohur

June 7, 2025
Next Post
Maj

Kalendari Historik 28 Maj

“Historia është versioni i ngjarjeve të kaluara për të cilat njerëzit kanë vendosur të bien dakord”
Napoleon Bonaparti

Publikimi ose shpërndarja e përmbajtjes së artikujve nga burime të tjera është e ndaluar reptësisht pa pëlqimin paraprak me shkrim nga Portali MEMORIE. Për të marrë dhe publikuar materialet e Portalit MEMORIE, dërgoni kërkesën tuaj tek [email protected]
NIPT: L92013011M

Na ndiqni

  • Rreth Nesh
  • Privacy

© Memorie.al 2024 • Ndalohet riprodhimi i paautorizuar i përmbajtjes së kësaj faqeje.

No Result
View All Result
  • Albanian
  • English
  • Faqja Kryesore
  • Dossier
  • Intervista
  • Personazh
  • Dokumentar
  • Galeria e Fotove
  • Art & Kulture
  • Sport
  • Kujtime
  • Të Ndryshme