Nga Dashnor Kaloçi
Pjesa e katërmbëdhjetë
Memorie.al / Që nga viti 1944, kur erdhi në pushtet e, deri në fundin e vitit 1990-të, regjimi komunist i diktatorit Enver Hoxha dhe pasardhësit të tij Ramiz Alia, në bazë të teorisë dhe “mësimeve të Marksit, Engelsit, Leninit e Stalinit” si dhe ideologjisë që ata ideuan e u aplikua gati në gjysmën e botës, zhvilluan pa ndërprerje luftën e klasave, duke ekzekutuar, burgosur apo internuar kundërshtarët e tyre politikë. Në këtë kuadër, që nga dhjetori i vitit 1944, kur Enver Hoxha dhe qeveria që ai kryesonte zbritën nga malet dhe morën pushtetin, krahas ekzekutimeve me dhe pa gjyq, filluan edhe internimet e dhjetëra e qindra familjeve, që ata i konsideronin “klasa të përmbysura”, apo i akuzonin si; “armiq të popullit”, kryesisht familje të pasura apo të shtresës së mesme, ish-funksionarë të Monarkisë së Zogut, që gjatë periudhës së pushtimit të vendit, kishin aderuar apo kishin mbështetur organizatën nacionaliste “Balli Kombëtar” e Legalitetin.
Po kjo “praktikë”, pra masa ndëshkuese e internim-dëbimeve, do të zhvillohej edhe ndaj qindra e qindra komunistëve, (nga ata më të thjeshtët e, deri tek ish-anëtarët e Byrosë Politike të Komitetit Qendror të PPSH-së), deputetë, ministra, ushtarakë e funksionarë të lartë etj., e familjeve të tyre, të cilët Enver Hoxha dhe regjimi komunist në fuqi, do t’i shpallte “tradhtar, revizionistë, armiqtë të popullit”, etj. Nga viti 1944, e deri në 1949-ën, vendimi për internim-dëbimet bëheshin nga “Komisioni i Dëbimeve dhe Konfiskimit të Pasurive”, që funksiononte pranë Ministrisë së Punëve të Brendshme, komision i cili në vitet në vijim, e ndryshoi disa herë emërtesën, deri sa në vitin 1954, kaloi në varësi të Kryeministrisë, duke u quajtur “Komisioni i Internim-Dëbimeve”, i cili funksionoi rregullisht deri në vitin 1990.
Që nga viti 1954 e, deri në 1974-ën, kryetar i atij komisioni ishte Beqir Balluku, anëtari i Byrosë Politike të Komitetit Qendror të PPSh-së, që mbante funksionin e ministrit të Mbrojtjes Popullore dhe njëkohësisht atë të zv. kryeministrit të qeverisë së kryesuar nga Mehmet Shehu, kurse zv. kryetar i komisionit, ishte ministri i Punëve të Brendshme, Kadri Hazbiu, ndërsa si anëtarë, Prokurori i Përgjithshëm Dhori Panariti, e kryetari i Gjykatës së Lartë, Aranit Çela. (Pas dënimit të Beqir Ballukut, në vitin 1974, funksionin e kryetarit të Internim-Dëbimeve, e mori zv. kryeministri Manush Myftiu, kurse pas dënimit të Kadri Hazbiut, funksionin e nënkryetarit e mori Hekuran Isai).
Ky komision, gjatë gjithë periudhës së ekzistencës e funksionimit të tij, dha me dhjetëra e qindra vendime, duke dëbuar e internuar me mijëra persona, të cilët hiqeshin me dhunë nga vendet e tyre të banimit dhe detyroheshin të jetonin e banonin në fshatra dhe zona të thella të vendit, nga jugu në veri. Kryesisht fshatrat me vendet e kampet e internimit ishin caktuar nga qeveria në zonën e Myzeqesë së Lushnjes e Fierit, (Savër, Çermë, Bedat, Grabian, Gradisht, Plug, Gjazë, Zhamë, Sulzotaj, Kryekuq, Karavasta, Shtyllas etj.), pra në pjesën qendrore të vendit, me qëllim që ata të ishin sa më larg kufijve shtetëror, që të mos arratiseshin jashtë Shqipërisë. Po kështu, përveç masave me internime dhe dëbime, komisioni qeveritar, jepte vendime edhe për sekuestrimin e pasurisë së të gjithë personave që arratiseshin nga Shqipëria.
Në bazë të ligjit përkatës me të cilin funksiononte Komisioni i Internim-Dëbimeve, një person, apo një familje, fillimisht internohej për pesë vjet, por ato përsëriteshin, duke u shtyrë çdo pesë vjet, aq sa familje të tëra, kryesisht nga Veriu i Shqipërisë, si: Gjonmarkajt e Mirditës, Kalosht, Sina-jt, Alia-jt, Demat, Dinet, Menat e Ndretë e Dibrës, Bajraktari e Kolgjini të Kukësit, Kola-jt, Allamant e Sulkurtët e Matit, Merlikat, Kupët e Bami të Krujës, Mirakajt e Pukës, Radi dhe Gjekaj të Shkodrës, Pervizt e Kurbinit, Mulletët e Petrelat Tiranës, apo ato nga Jugu i vendit, si; Dostët e Gjirokastrës, Frashëri dhe Çela të Përmetit e Kolonjës, Staraveckat e Skraparit, etj., etj., të cilët qëndruan në vendet e internimit deri në vitin 1991, kur dhe u shemb regjim i komunist. Madje disa prej tyre, edhe shumë vite më pas, sepse nuk kishin se ku të shkonin, pasi nuk u kishte mbetur asnjë kthinë ku të fusnin kokën!
Lidhur me sa më sipër etj., Memorie.al. ka siguruar një dosje voluminoze nga Arkivi i Ministrisë së Punëve të Brendshme që mban siglën “Tepër Sekret”, (por tashmë prej kohësh e de-klasifikuar), me vendimet e Komisionit të Internim-Dëbimeve, të cilat po i publikojmë të plota dhe me faksimilet përkatëse; ku janë emrat e personave dhe familjet që janë dëbuar e internuar, apo u janë sekuestrimet e pasuritë, si dhe akuzat përkatëse për çdonjërin prej tyre.
VENDIMI NR. 53 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE Tiranë, më 21.XI.1967
VENDIM Nr. 53
Komisioni i Internim-Dëbimeve, i mbledhur me datën 21.XI.1967, në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor, Nr. 1906, datë 2.8.1954, mbasi studjoi materialet dhe propozimet e paraqitura nga Ministria e Punëve të Brendshme,
VENDOSI:
Të transferojë nga rrethi i Vlorës për në rrethin e Beratit, të internuarit e poshtë shënuar:
1. Kristo Thoma Buda, i datëlindjes 1925, lindur në Postenan të rrethit Kolonjë dhe banues në Tiranë, nëpunës, shtresë e mesme, përjashtuar nga Partia.
Është internuar me vendim Nr. 78, datë 25/11/1961, për 5 vjet kohë.
Me vendim Nr. 50, datë 29/X/1965, i është zgjatur afati i internimit, edhe për 3 vjet të tjera.
Internimi i fillon me datën 29/X/1966 dhe i mbaron më datën 29.X/1969.
2. Mark Ndue Ndoja, i datëlindjes 1912, lindur në Pukë dhe banues në Tiranë, nëpunës, me arsim të lartë, i martuar me 3 fëmijë, shtresë e mesme, përjashtuar nga Partia.
Është internuar me vendimin Nr. 49, datë 25/XII/1964, për 5 vjet kohë.
Internimi i fillon me datën 25/XII/1964 dhe i mbaron më datën 25/XII/1969.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 54 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 4.XII.1967
VENDIM Nr. 54
Komisioni i Internim-Dëbimeve, i mbledhur me datën 4.XII.1967, në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor, Nr. 1906, datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimet e paraqitura nga Ministria e Punëve të Brendshme,
VENDOSI:
Për arsye se paraqesin rrezikshmëri shoqërore, të internojë për 5 vjet kohë, personat e poshtë shënuar:
1. Ilia Gavril Kuqi, i datëlindjes 1915, lindur dhe banues në qytetin e Elbasanit, shtresë e mesme e martuar me një fëmijë, profesion kasap.
Të internohet në katundin Belsh, të rrethit Elbasan
2. Eftali Miti Shkira, e datëlindjes 1921, lindur në Alarup të rrethit të Pogradecit dhe banues në qytetin e Korçës, shtresë e varfër, punëtore, është sakate, e martuar dhe sot e ve.
3. Kostandin Serafin Shkira, i datëlindjes 1947, lindur në Sovjan dhe banues në qytetin e Korçës, shtresë e varfër, me arsim 3 klasë universitet, bursë shteti, i biri Eftalisë.
Të internohet në Zerec të rrethit Korçë.
4. Haxhi Gjoka, i datëlindjes 1915, lindur në katundin Gjokaj dhe banuese në qytetin e Tiranës, shtresë e pasur, me arsim fillor, matrapaz, i martuar.
5. Kasianije Petrit Gjoka, i datëlindjes 1923, lindur në Shkodër dhe banuese në Tiranë, shtresë e pasur, shtëpiake, bashkëshorte e Haxhiut.
6. Ilir Haxhi Gjoka, i datëlindjes 1951, pa punë, me arsim fillor, i biri i Haxhiut.
Të internohen në katundin Shënpal të rrethit të Tiranës.
7. Lutfi Qazim Hambari, i datëlindjes 1917, lindur në Dibër të Jugosllavisë, me banim në Tiranë, me kombësi dhe shtetësi shqiptare, me arsim 7 vjeçar, pa punë, i pa martuar.
Të internohet në Gjazë të rrethit Lushnje.
8. Kasandra Vasil Gjinopulli, e datëlindjes 1918, lindur në katundin Sopik të rrethit Gjirokastër, me banim në qytetin e Gjirokastrës, shtresë e mesme, arsim fillor, me kombësi minoritare greke dhe shtetësi shqiptare, shtëpiake.
9. Fridheriqi Thimio Gjinopulli, e datëlindjes 1946, me arsim të mesëm, punëtore, e bija.
10. Kristaq Thimio Gjinopulli, i datëlindjes 1950, pa punë, i biri.
Të internohen në Prongji të rrethit Gjirokastër.
Internimi u fillon me datën 4/XII/1967 dhe u mbaron me datën 4/XII.1972, për 5 vjet kohë.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 55 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 4.XII.1967
VENDIM Nr. 55
Komisioni i Internim-Dëbimeve, i mbledhur me datën 4.XII.1967, në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor, Nr. 1906, datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimet e paraqitura nga Ministria e Punëve të Brendshme,
VENDOSI:
Për arsye se nuk paraqesin rrezikshmëri shoqërore, të lirohen nga internimi:
1. Hysnije Emin Jemini, e datëlindjes 1950, lindur në Tiranë, internuar në Seman të Fierit, me vendim Nr 28, datë 19.4.1964, për 5 vjet kohë.
2. Ali Riza Zaimi, i datëlindjes 1920, lindur në Verlec të Korçës dhe banues në qytetin e Vlorës, i internuar në Petë të Vlorës, me vendim Nr. 44, datë 12.8.1966, për sjellje të padenjë në shoqëri.
3. Kadri Brahim Koka, i datëlindjes 1940, lindur dhe banues në katundin Letaj të Kukësit, internuar në vitin 1961, dhe me vendim Nr. 9, datë 17.3.1964, masa e internimit, i kthehet në dëbim, edhe për 5 vjet kohë.
4. Mariana Nikolla Plasoti, e datëlindjes 1940, lindur në Korçë, internuar në Thumanë të rrethit Krujë, me vendim nr. 8, datë 2.3.1961, për 5 vjet kohë, me vendim Nr. 10, datë 8.3.1966, i zgjatet 3 vjet.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 56 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 4.XII.1967
VENDIM Nr. 56
Komisioni i Internim Dëbimeve i mbledhur në datën 11.11.1967 në mbështetje rë dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor Nr. 1906 datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme.
VENDOSI:
1. Din Vesel Dauti, nga katundi Golaj i rrethit të Kukësit, i internuar në Borsh të Sarandës, me vendim Nr. 56, datë 21.11.1963, të transferohet në Savër të rrethit të Lushnjes.
Internimi i fillon në 21.11.1963 dhe i mbaron në 21.11.1968, për 5 vjet kohë.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 57 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 25.XII.1967
VENDIM Nr. 57
Komisioni i Internim Dëbimeve i mbledhur në datën 25.XII.1967 në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor Nr. 1906 datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme,
VENDOSI:
1. Ismail Hetem Spahiut, i datëlindjes 1922, nga Kolesjani i rrethit Kukës, internuar në Lushnje, me vendim Nr. 85, datë 25.12.1962, të kthehet në dëbim dhe për 5 vjet kohë, për arsye se lënia e tij e lirë, paraqet rrezikshmëri shoqërore, duke e ndaluar të qarkullojë në të gjitha rrethet kufitare, si dhe në Tiranë e Durrës.
Dëbimi i fillon në datën 25.12.1967 dhe i mbaron në datën 25.12.1972 për 5 vjet kohë.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 57 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 25.XII.1967
VENDIM Nr. 57
Komisioni i Internim Dëbimeve i mbledhur në datën 25.XII.1967 në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor Nr. 1906 datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme.
VENDOSI:
Ismail Hetem Spahiut, i datëlindjes 1922, nga Kolesjani i rrethit Kukës, internuar në Lushnje, me vendim Nr.85, datë 25.12.1962, të kthehet në dëbim dhe për 5 vjet kohë, për arsye se lënia e tij e lirë, paraqet rrezikshmëri shoqërore, duke e ndaluar të qarkullojë në të gjitha rrethet kufitare si dhe në Tiranë e Durrës.
Dëbimi i fillon në datën 25.12.1967 dhe i mbaron në datën 25.12.1972, për 5 vjet kohë.
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
VENDIMI NR. 58 I KOMISIONIT TË INTERNIM-DËBIMEVE
REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
KOMISIONI INTERNIM – DËBIMEVE
Tiranë, më 4.XII.1967
VENDIM Nr. 58
Komisioni i Internim Dëbimeve i mbledhur në datën 4.12.1967 në mbështetje të dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor Nr. 1906 datë 2.8.1954, mbasi studioi materialet dhe propozimin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme.
VENDOSI:
Të lirojë para kohe nga internimi, sepse nuk paraqesin rrezikshmëri të shoqërore:
1) Hasan Kojnozi, i biri i Aliu dhe i Sibes, i datëlindjes 1934, lindur dhe banues në katundin Grykë-Nokë të rrethit Dibër, internuar në rrethin e Fierit për 5 vjet kohë, me vendim Nr. 23 datë 2.6.1966
2) Neslije Hysen Kojnozi, e datëlindjes 1938, gruaja e Hasanit.
3) Sibe Kojnozi, e bija e Hysenit dhe e Beglijes, datëlindje 1910, nëna e Hasanit. Memorie.al
ZV/KRYETARI I KOMISIONIT KRYETARI I KOMISIONIT
KADRI HAZBIU …………………..
PROKURORI I PËRGJITHSHËM KRYETARI GJYKATËS SË LARTË
LEFTER GOGA ARANIT ÇELA
Copyright©“Memorie.al”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e “Memorie.al”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj., pa autorizimin e “Memorie.al”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016
