Nga Andreas Zeger
Memorie.al / Aura e misterit që e rrethoi ish-shefin e Gestapos gjatë gjithë jetës së tij, ishte arsyeja pse pati shumë spekulime në media, pas përfundimit të Luftës për vendndodhjen e Müller-it. Publikimet në lidhje me kreun e departamentit të IV të RSHA, shfaqeshin sa herë që zbuloheshin të paktën disa gjurmë të pranisë së tij, kudo. Vëmendje të madhe tërhoqi në vitin 1964, një reportazh i Peter Stehle, i botuar në revistën me ilustrim “Stern”, në të cilin autori përpiqej të provonte se; Müller ndodhej në Shqipëri, nën mbrojtjen e posaçme të diktatorit Enver Hoxha. Infiltrimi i apartamentit të Sophie Müller në Mynih, nga dy agjentë izraelitë më 6 nëntor 1967, shkaktoi një vërshim të ri të raporteve të shtypit. Të dy agjentët po kërkonin prova të kontaktit të Mueller me familjen. 10 ditë më vonë, u bë i ditur arrestimi i një shitësi ambulant, 62-vjeçar, në Panama, i cili u ngatërrua me ish-shefin e Gestapos, Heinrich Müller.
Arrestimi ishte i gabuar dhe u bë shkak për publikime masive. Që nga viti 1961, janë shfaqur spekulime të reja për vendndodhjen e Heinrich Müller. Vetëm disa gazetarë, në sfondin e ngjarjeve të ditës së sotme, vënë temën e kërkimit të Muellerit në radhë të parë. Përjashtim ishte një seri artikujsh nga Günther
Schlichting, të botuara në “Welt am Sonntag” në 1963. Në të parin nga shtatë artikujt, Schlichting pyeti: “Kush e njeh këtë njeri”? Duke përshkruar javën e fundit të luftës, kur Müller ishte në Kancelarinë e Rajhut, autori u përpoq të rikrijonte, rrugët e mundshme të arratisjes për në Austri dhe Itali. Në fund, ai mund të lëvizte me ndihmën e njerëzve të përfshirë në organizimin e arratisjeve në Amerikën e Jugut.
Bazuar vetëm në supozime, një sërë artikujsh, nuk sollën ndonjë fakt të ri që të hedhë dritë mbi këtë rast misterioz. Megjithatë, Schlichting ishte një nga gazetarët e paktë që u njoh me rastin e zyrtarit të lartë Heinrich Müller në më shumë detaje. Në vitin 1992, në Amerikën Latine u shfaq një intervistë me pilotin e dyshuar të ish-shefit të Gestapos, i cili tha se Muller, në vitin 1982, jetonte në Amerikën e Jugut. Focus sugjeroi në një artikull të vitit 1995 se Mueller u soll në vitin 1956 nga agjentë çekë nga Amerika e Jugut në Pragë dhe më vonë u transferua në Moskë. Me kërkesë të prokurorisë, më 25 dhe 27 shtator 1963 u hap varri i Heinrich Müller-it. Instituti i Mjekësisë Ligjore në Berlin, profesor Gerhard Rommeney, ka vërtetuar me saktësi se eshtrat e gjetura u përkasin gjashtë personave të ndryshëm.
“Frankfurter Allgemeine Zeitung”, raportoi zhvarrosjen menjëherë pas hapjes së varrit, madje edhe para përfundimit përfundimtar të ekspertit. Në fillim të tetorit u krijua, siç shkruante “Süddeutsche Zeitung”, se eshtrat i përkasin të paktën tre personave. Përveç kësaj, shkencëtarët gjetën një kafkë që nuk ishte e përshtatshme në madhësi dhe moshë për Heinrich Müller. Nofulla e poshtme e gjetur në varr nuk përputhej me nofullën e sipërme, siç raportohet nga “Welt am Sonntag”. Pas publikimit të raportit mjeko-ligjor në Frankfurter Rundschau dolën pjesë nga materiali hetimor. Ata thanë se ishte e pamundur të pohohej kategorikisht se; gjetja kockat e pjesës së poshtme të këmbës dhe kyçit të këmbës, i përkisnin Müller-it, por nuk përjashtohet mundësia, që këto kocka të ishin pjesë e skeletit të shefit të Gestapos.
Në “Suddeutsche Zeitung”, kishte sugjerime se varri ishte hapur më herët. “Reinische Post”, raportoi se fillimisht u gjetën eshtrat e disa të rinjve, por gjatë një gërmimi më të thellë të varrit, u zbuluan pjesët e përmendura tashmë të skeletit, të cilat u dërguan për ekzaminim. Rripi i shpatullave që përfundoi në varr, mund të ishte nga uniforma e një SS Gruppenführer. “Tagesspiegel”, arriti në përfundimin në botimin e tij në Berlin se një varrim fiktiv i Müller-it ishte përjashtuar; Kjo vërtetohet nga të dhënat e ekzaminimit. Në fund, pjesët skeletore të gjetura, nuk mund të ishin as prova përfundimtare se Müller, ishte varrosur këtu, as një përgënjeshtrim i këtij fakti.
Spiegel përdori zhvarrosjen si një rast për një prezantim të detajuar të materialit mbi rastin Mueller. I gjithë artikulli, deri në detaje, ishte rezultat i një hetimi të plotë. Kështu, për shembull, nuk ka asnjë prove për pohimin se Müller, për shkak të pamjes së tij të jashtme, nuk ishte dashamirës ndaj drejtorit kriminal të Rajhut, Arthur Nebe. Përkundrazi, Müller dhe Nebe, mbajtën marrëdhënie miqësore për një kohë të gjatë. Nebe ishte një nga disa kolegë të punës, të cilëve shefi i Gestapos, i quajti miq. Autori mori qëndrimin se gjurmët e Müller-it, humbën në prill 1945. Me udhëzime nga departamenti kryesor i drejtësisë në Ludëigsburg, u morën në pyetje dëshmitarët të cilët njëzëri deklaruan se; Müller ishte në bunkerin e Fuhrer-it në mëngjesin e hershëm të 2 majit 1945.
Revista “Stern” raporton për qëndrimin e supozuar të Müller-it në Shqipëri shkaktuan reagime të shumta në vitin 1964. Revista raportoi se Mueller, dyshohet se ka punuar nga 1945 deri në 1955, në Moskë, nën udhëheqjen e Stalinit, shefit të departamentit të inteligjencës sekrete Beria dhe kryeministrit Malenkov, dhe nga viti 1955 deri në 1956, në Bukuresht. Në fund të vitit 1956, Muller, sipas botimit, me emrin Abedin Beqir Nakoshiri, bëhet shtetas i Shqipërisë.
Sipas Peter Stehle, ai drejtonte departamentin e “Zbulimit Politik”, në shërbimin inteligjent shqiptar. Autori tha më tej se një inxhinier nga një grup këshilltarësh të ndërtimit të anijeve të RDGJ-së, i tërhoqi vëmendjen; “Müller nga Gestapo”. Ky specialist, emri i të cilit nuk përmendet, ka zbuluar identitetin e vërtetë të një prej këshilltarëve të inteligjencës shqiptare, i cili po pushonte në një nga rezidencat e bregdetit të Durrësit.
Simon Wiesenthal, flet në “Frankfurter Rundschau” se, pa dyshim, nëse Muller është gjallë, ai është në Bllokun Lindor. Ai e konsideron të pamundur, që Müller të gjendet në Shqipëri. Në revistën “Stern” në shkurt 1964, u shpreh dyshimi që; Muller u shfaq në Amerikën e Jugut, më 21 prill 1964. Mesazhet nga autori i këtij publikimi, janë jo të besueshme dhe të dokumentuara dobët. Müller nuk ishte as një SS Obergruppenführer dhe as një gjeneral SS. Nga viti 1941, ai mbajti gradën e SS Gruppenführer dhe Gjeneral Lejtnant i Policisë. Pohimi se sekretarët e Müller-it në Berlin, ishin të dashurat e tij, është gjithashtu i pavërtetuar. Shoqëruesja afatgjatë e Muller, Anna S. e njihte atë për një kohë të gjatë, të dyja familjet ishin miq dhe ajo kurrë, nuk punoi si sekretare e tij.
Të dhënat nga artikulli i parë në “Stern” nuk mund të verifikohen për shkak të mungesës së emrave të dëshmitarëve. Dëshmitari i përmendur në artikullin e dytë, Karl Rudolf Hartz, u mor në pyetje në selinë e Drejtësisë në Ludëigsburg. Me shumë mundësi, dëshmia e tij nuk ishte e besueshme sepse, nuk ishte e shtypur në raportin përfundimtar të departamentit dhe nuk u vërtetua nga dëshmitarë të tjerë. Në vitin 1967, spekulimet se Müller, tashmë në pension, jetonte në kryeqytetin shqiptar, ngjallën interesim të ri për hetimin. “Neue Ruhrzeitung” raportoi, duke cituar “Schëäbische Donauzeitung” të botuar në Ulm, se Müller ndodhet në Tiranë, në vilën e drejtorit të bibliotekës universitare Mihal Hanxhari.
Si dëshmitar, gazeta emëroi Helmut Lill, një asistent gjatë arratisjes, i cili, ndërsa ishte në Itali, organizoi “udhëtimin” e shefit të Gestapos, me emrin Gjergj Kovaçi, në vitin 1949. Për shërbimet e tij, ai mori rreth 400,000 lira para në dorë dhe zbuloi informacionin që dinte nën presionin e gruas së tij. Nuk dihen personat që e kanë paguar dhe detaje të tjera të arratisjes. Pas luftës, thashethemet për vend-ndodhjen e Müller, u pasqyruan gjithashtu në literaturën shkencore popullore, siç dëshmohet nga seria speciale e ribotuar: “Një histori e ilustruar e lëvizjes së rezistencës në Gjermani dhe Evropë”, i cili pretendon se Müller, drejtonte shërbimin sekret komunist të Sigurimit të Shqipërisë. Natën e 3 nëntorit 1967, dy hajdutë të “armatosur”, me radio dhe kamera, hynë në banesën e Frau Müller në Mynih, me shpresën për të gjetur prova të pranisë së ish-shefit të Gestapos atje.
Fqinjët i panë, thirrën policinë dhe u kapën. Gjatë marrjes në pyetje, rezultoi se këta nuk ishin hajdutë të zakonshëm, por punonjës të qeverisë izraelite. Përgjigjet e para në shtyp u shfaqën më 6 nëntor. Në botimet e “Süddeutsche Zeitung”, mund të lexohej se gruaja e Müller-it, e cila jetonte në adresën: Munich-Paseng, Munzinger Ëeg 4, ishte në spital në momentin e thyerjes. Policia politike nisi hetimet për këtë rast, pasi nga kontrolli i të arrestuarve u arrit në përfundimin se ata ishin anëtarë të një “organizate sekrete” që vepronte në Izrael. Mynih “Abendzeitung”, nuk u desh shumë përpjekje për të zbuluar emrat e këtyre agjentëve sekretë. Ata ishin Baruch Shur (39) nga Tel Avivi dhe Daniel Gordon (38) nga Haifa.
Një mjek i Mynihut, lëshoi një urdhër arresti për dy zyrtarë të qeverisë izraelite dhe avokati Rolf Bossi, mori përsipër mbrojtjen e të dyve. Misioni diplomatik izraelit ka autorizuar një avokat për të kryer mbrojtjen. Ai tha për shtypin, se stili i punës së tyre dhe pajisjet që përdornin, tregonin se ata ishin amatorë të Go. Edhe Simon Wiesenthal, bëri një deklaratë publike për hakimin e dështuar. “Ata u sollën tmerrësisht”, tha Wiesenthal për “Munich Abendzeitung”. Më pas, ai shpjegoi për shtypin tabloid, rreth rrethanave të reja të zbuluara në rastin e Heinrich Müller, të cilat ai i kishte raportuar tashmë në departamentin kryesor të drejtësisë në Ludwigsburg. Wiesenthal vazhdoi nga fakti se Müller, arriti të arratisej nga Berlini në 1945. Ai shprehu dyshime për praninë e tij në Egjipt dhe ekzistencën e një kontakti në Mynih.
Në këtë drejtim, gazeta u përpoq të vendoste një lidhje midis “gjurmëve” të gjetura nga Wiesenthal dhe tentativës së hakerimit të ndërmarrë nga izraelitët. Gjatë marrjes në pyetje, të arrestuarit kanë pranuar, se; nuk kanë vepruar sipas udhëzimeve të shërbimit sekret inteligjent, por sipas konsideratave të tyre. Pasi u informua Konsullata e Përgjithshme izraelite në Badgodesberg, misioni diplomatik, ishte gati të paguante një depozitë prej 15.000 DM, për person. Në gazetën “Neue Züricher
Zeitung”, një përfaqësues i Ministrisë së Drejtësisë bavareze, la të kuptohet për mosmarrëveshjet diplomatike midis Gjermanisë dhe Izraelit. Gjithashtu u raportua se të dy izraelitët u arrestuan me akuzën e pjesëmarrjes në një shoqëri sekrete kriminale, duke shkelur paprekshmërinë e shtëpisë dhe ligjin për të huajt.
Raporti në Abendzeitung shkoi përtej supozimeve të avokatëve bavarez. Redaktori kritikoi ashpër veprimet e të dy izraelitëve, duke i quajtur ato; një shkelje flagrante të sovranitetit të Republikës Federale. As simpatia për viktimat dhe as kuptimi i problemeve aktuale të Izraelit, nuk mund të justifikojnë krimin e kryer. Artikull në “Deutschen National Zeitung”, të ekstremit të djathtë, bëri një paralele me çështjen Eichmann. Që nga viti 1961, Heinrich Müller, ishte në kërkim nga prokuroria e Berlinit, me një urdhër arresti të lëshuar tashmë. Për këtë arsye, për izraelitët e arrestuar, u interesua avokati më i mirë në Berlin, Spitzer.
Gjatë njërës prej marrjes në pyetje, një nga “vjedhësit” la të rrëshqitur se; aksioni ishte planifikuar jo vetëm prej tyre. Ata morën përsipër ta kryenin këtë detyrë, për një nga grupet e interesuara. Pas marrjes në pyetje, Spitzer, shprehu dëshirën për të bashkëpunuar më ngushtë me autoritetet izraelite. Tre javë pas ngjarjeve, një gjykatë e Mynihut, dënoi shtetasit izraelitë; Baruch Schur dhe Daniel Gordon, me tre muaj burg, për shkelje të paprekshmërisë së shtëpisë. Ata nuk e kanë vuajtur këtë masë dënimi. Sipas mesazhit “Neue Züricher Zeitung”, të dy izraelitë, u kthyen në vendin e tyre disa ditë pas vendimit. Avokatët urdhëruan uljen e afatit të burgimit dhe dëbimin e izraelitëve në burgun e Mynihut.
Në nëntor 1967, ngjarjet në lidhje me rastin e shefit të Gestapos, Heinrich Müller, që shkaktuan një reagim të stuhishëm në shtyp, morën një rrjedhë tjetër. “Hamburger Abendblatt"”, përmendi më 16 nëntor, arrestimin në Panama të një njeriu të dyshuar si “kriminel lufte”, nga Mueller. Një burrë që i ngjan ish-shefit të Gestapos, u arrestua në Panama City, me kërkesë të një belgu, pas një urdhër-arresti të lëshuar nga autoritetet gjermane. Në atë kohë, punonjës të prokurorisë së Berlinit, ndodheshin në Panama, për të kontrolluar dyfish identitetin e personit të arrestuar.
Informatori belg, përpara se të kontaktonte me autoritetet gjermane, i kërkoi një grafologu që t’i jepte një mendim. Një ekspert krahasoi shkrimin e dorës, në dokumentin e shkruar nga Mueller, me dorëshkrimin e një njeriu që jetonte në Panama dhe arriti në përfundimin se; të dy dokumentet ishin shkruar pa dyshim, nga e njëjta dorë. Belgu përfshiu gjithashtu fotografi të shumta, të SS Gruppenführer-it të supozuar, të cilat tregonin një ngjashmëri të jashtëzakonshme, me shefin e Gestapos. Në çdo rast, gruaja e Muller-it, e njohu burrin e saj në fotografi dhe ish-miku, gjeti ngjashmëri vetëm në një nga fotografitë e shfaqura ndaj saj. Gazeta e Berlinit “Tagesspiegel”, flet se si dëshmia u vlerësua ndryshe në shtyp.
Gazeta shkruante se ish-zonja e Müller-it, pasi pa fotot, tha: “Po, mund të jetë ai”. “Bildzeitung” shpjegon më në detaje të dashurën prej shumë vitesh të Müller-it. Prokurorët e Berlinit, ishin aq të sigurt në këtë çështje, saqë paraqitën një kërkesë në Ministrinë Federale të Drejtësisë, për ekstradimin e të arrestuarit në Panama, megjithëse identifikimi i tij u vonua. Policia sekrete panameze, i prezantoi publikut disa ditë më vonë një burrë, pasaporta e të cilit ishte lëshuar në emër të Francis Willard Keith, i lindur më 21 shkurt 1906 në Web City, Missouri. Keith shiste sallameri dhe kozmetikë. Pasaporta panameze për të huajt, tregon se ai mbërriti në Panama më 10 shtator 1959.
“Frankfurter Rundschau”, kishte dyshimet e para se Kate ishte shefi i kërkuar i Gestapos. Kreu i policisë sekrete të Panamasë, pavarësisht ngjashmërive, nuk besonte se i arrestuari ishte vërtet “krimineli i luftës”, Mueller. Dhe Sophia Müller, gruaja e SS Gruppenführer, filloi të dyshonte për këtë. Burri nga Panamaja, kishte flokë më të trashë se Müller, në fund të luftës. Hetimet e prokurorisë gjermane, u penguan nga mungesa e gjurmëve të gishtave të shefit të Gestapos. Pavarësisht nga vështirësitë dhe dyshimet që u shfaqën, kishte shumë prova për shembull, një mesazh nga Ministria Federale e Drejtësisë, se personi i arrestuar, është me të vërtetë Heinrich Müller.
Ashtu si në të gjitha rastet e tjera të ndjekjes penale të kriminelëve të luftës të nacionalsocializmit, edhe këtë herë u pyet mendimi i Simon Wiesenthal. Kreu i arkivit hebre në Vjenë tha, megjithatë: “Unë mendoj se ju keni marrë njeriun e gabuar”, Dyshimi i Wiesenthal u forcua nga informacionet e marra nga policia panameze. Ditari i mbajtur nga i dyshuari dhe dëshmitë e dëshmitarëve, konfirmuan se Willard Keith, tashmë punonte në Panama, në fillim të viteve ’40-të.
Shefi i policisë ka marrë si provë kryesore gjurmët e gishtave të të arrestuarit, të marra nga i njohuri Francis Willard Keith, i cili ka punuar në zonën e Kanalit të Panamasë nga 20 maj 1942 deri më 31 dhjetor 1942. Hetimi për rastin e Keith u mbyll zyrtarisht nga pala gjermane pasi ai u ekzaminua nga dy ekspertë gjermanë. Ekspertët zbuluan se nuk ka ngjashmëri. Pra, Keith nuk kishte plagët që kishte Muller pas operacionit për apendiksit, ai gjithashtu nuk kishte një tatuazh që tregonte grupin e tij të gjakut. Hetimi për Heinrich Müller, i cili filloi në vitin 1958, vazhdon edhe sot e kësaj dite. Memorie.al
