Dashnor Kaloçi
Memorie.al publikon katër foto të rralla të mesit të viteve ’70-të ku Enver Hoxha me anëtarët e Byrosë Politike janë duke diskutuar me tone të larta para maketit të Qendrës së Tiranës, pas vendimit që ishte marrë për prishjen e godinës së Komitetit Ekzekutiv (ish-Bashkia e kohës së Monarkisë) dhe për ndërtimin aty të godinës së Muzeut Historik Kombëtar…
Qendra e kryeqytetit shqiptar, Tiranës (dhe në veçanti sheshi “Skënderbej”) ka qenë një problem tejet i rëndësishëm, madje madhor edhe para viteve ’90-të, ne periudhën e regjimit komunist. Ku për ndërtimet, prishjet apo rregullimet e ndryshme, që ia janë bërë atij sheshi (që u projektua dhe u ndërtua që në mesin e viteve ’30-të nga arkitektët e famshëm italianë Florestano de Fausto e Gherardo Bosio), jepte mendimin vetë kreu i shtetit komunist, Enver Hoxha.
Veç të tjerash kjo duket qartë dhe në këto foto që Memorie.al, po i publikon për lexuesit e saj, ku shihet qartë Enver Hoxha dhe pjesa më e madhe e Byrosë Politike, duke diskutuar para maketit të qendrës së kryeqytetit shqiptar, Tiranës. Kështu përveç Enver Hoxhës dhe kryeministrit Mehmet Shehu, aty dallohen qartë dhe pothuaj të gjithë anëtarët e kandidatët e Byrosë Politike si: Ramiz Alia, Manush Myftiu, Spiro Koleka, Haki Toska, Rita Marko, Kadri Hazbiu, Adil Çarçani, Pilo Peristeri, Vangjel Çerava, etj.
Përveç tyre aty duket dhe Ndue Marashi, kryetari i Komitetit Ekzekutiv të Tiranës, i cili pak kohë më vonë, (në nëntorin e vitit 1977) do të gjendej i vdekur në rrethana misterioze në shtëpinë e tij (afër Shkollës së Kuqe), ku versioni zyrtar ishte; “vetëvrasje”.
Prania e Enver Hoxhës dhe krerëve kryesorë të udhëheqjes së lartë të PPSH-së që shikohen duke diskutuar para maketit të qendrës së Tiranës, duket se ka të bëjë me vendimin që ishte marrë për prishjen e godinës së Komitetit Ekzekutiv dhe një pjese të qendrës së Tiranës, e konkretisht banesave që gjendeshin në pjesën veri-lindore të sheshit “Skënderbej”, ku do të ndërtohej më pas Muzeu Historik Kombëtar.
Por nuk ishte kjo ndërhyrja e parë që i bëhej qendrës së Tiranës dhe sheshit “Skënderbej” pasi siç dihet ajo kishte filluar që në fundin e viteve ’50-të, kur aty u prishën dhe u rrafshuan shumë banesa të pazarit karakteristik të Tiranës e Katedrales Ortodokse, për t’u ndërtuar pallati i Madh i Kulturës (model dhe projekt sovjetik), ku gurin e parë pati “fatin” ta vinte vetë kreu i Kremlinit, Nikita Hrushovi.
Siç shihet dhe nga fotot në fjalë, diktatori komunist Enver Hoxha duket që ka pasur shumë vërejtje për projektin që është paraqitur aty, pasi ai është i shpërfytyruar në fytyrë e me sy të zgurdulluar duke folur me tone të larta.
Duket se vendimi përfundimtar për prishjen dhe riorganizimin e ndërtimeve dhe banesave ekzistuese të atij sheshi dhe në përgjithësi të qendrës së Tiranës në atë kohë, Enver Hoxha e ka marrë me Spiro Kolekën, (me profesion inxhinier ndërtimi), i cili për vite me radhë, përveçse anëtar i Byrosë Politike, kishte pasur detyra të larta shtetërore si: zv/kryeministër, Ministër i Ndërtimit, etj.
Përveç Kolekës që duket më afër “shokut Enver” dhe “një hap para” pjesës tjetër të Byrosë Politike, aty dallohen edhe Ndue Marashi, Rrahman Hanku, Pilo Peristeri dhe kryearkitekti i Tiranës, Sokrat Mosko,të cilat gjithashtu duket se janë pjesë e “vendi marrjes” për qendrën e Tiranës, që rrafshoi nga themelet godinën e ish-Bashkisë, e cila konsiderohej nga specialistët dhe arkitektët, si një nga ndërtimet më të bukura./Memorie.al
Copyright©“Memorie.al”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e “Memorie.al”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj., pa autorizimin e “Memorie.al”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016