Nga Halim Ramohito
Pjesa e tretë
Memorie.al / Halim Ramohito, një nga ish-gjeneralët e mbetur nga grupi i ushtarakëve që u arrestuan dhe u internuan si “grupi puçist” i vitit 1974, nga ana e Enver Hoxhës. Në krye të këtij grupi ishte Beqir Balluku dhe pas tij, kasta më e nderuar e ushtarakëve të kohës, ndër ta dhe gjeneral Ramohito, që pasi kishte marrë pjesë në radhët e Ushtrisë Nacionalçlirimtare, kishte shërbyer si përfaqësues i Shqipërisë dhe si atashe ushtarak në ‘Traktatin e Varshavës’. Dëshmitar i prishjes me rusët, Ramohito më vonë do të bëhej dëshmitar i shkatërrimit të ushtrisë shqiptare nga diktatori Hoxha, i cili tregoi se gjatë qëndrimit në pushtet, nuk donte rreth e rrotull njerëz të kualifikuar, por vetëm servilë. Ramohito, i qetë dhe me ftohtësinë që i jepte distanca kohore, nxori dhe botoi kujtimet e tij, pa të cilat ndoshta historia e asaj kohe me “grupin puçist”, nuk do të ishte e plotë, madje edhe mund do të shkruhej shtrembër apo deformohej…!
Me një sinqeritet të rrallë, ai rrëfen ndjesitë e tij gjatë mbledhjes famëkeqe të Komitetit Qendor të PPSh-së, ku u përjashtuan nga partia e, më pas u arrestuan e u internuan për vite me radhë kasta ushtarake e kohës, me në krye Beqir Ballukun. Edhe pse iu desh të zhvishte xhaketën me grada e, të punonte tokën si një bujk në internimin e gjatë, edhe pse iu desh të mos e shihte më nënën e tij as në vdekje, pengu i tij më i madh, mbeten “autokritikat” që iu desh të bënte, për hir të partisë. “Enveri, na vrau edhe me duart tona…!
Sidoqoftë, edhe pranimi nga ana ime i ndonjë akuze pa bazë për të ashtuquajturat faje dhe gabime që unë dhe ndonjë shoku im, mund të kishim bërë, më kanë mbetur dhe do të më mbesin gozhdë në zemër, derisa të vdes. Këtë brengë të madhe dua të mos e tresë as dheu dhe këtë nuk ia fal vetes!”, – shkruan Ramohito, në pjesën e parë të kujtimeve të tij, “Në shërbim të Atdheut tim”, botim i “Grand-Prind”. Më poshtë botohet një pjesë nga kapitulli “Kalvari im dhe i gjithë familjes në vitet 1974 – 1990” dhe pikërisht momenti i nisjes së këtij kalvari, nga salla e Komitetit Qendror të PPSh-së.
Në sallën e mbledhjeve të Komitetit Qendror të PPSh-së
Kurse Hito Çako tha: “Unë nuk e konsideroj veten si komplotist…”! Po të krahasohen thëniet e mësipërme, me ato të bëra gjatë zhvillimit të gjyqit për ta, që janë botuar edhe në shtyp (në rast se nuk janë të çensuruara), duket sikur Petriti e Hitua, deri edhe Beqiri, i pranojnë fajet. Por edhe nga përvoja ime dhe e “armiqve të tjerë”, jam i bindur se, këto pohime të tyre, janë rezultat i torturave të shumta, sidomos morale, të kryera ndaj tyre në hetuesi, për gati një vit dhe pa pushim, ditë e natë. Në ato kushte barbare, ku as hasmin mos e pafsh kurrë, ishin të aftë të bënin të flisnin edhe drurët e gurët, dhe jo më njerëzit e gjorë, prej mishi e kockash…!
Në këtë mbledhje, duke marrë pozën e një aktori të përkryer, përveç të tjerave, Enveri iu komunikoi pjesëmarrësve edhe një ngjarje “sensacionale”, sipas tij, gjë që u prit me duartrokitje frenetike. Ky lajm konsistonte në faktin se ai vetë, “kishte shpëtuar jetën e tij” nga tentativa e Hito Çakos, për ta eliminuar edhe fizikisht, pasi ky i fundit, i kishte caktuar si pilot të avionit personal të tij, nipin, nënkolonel Çobo Skënderin. “Por unë, – tha Enveri, – nuk hipa kurrë në këtë avion”.
Është e vërtetë se Enver Hoxhës, i ishte caktuar një avion i posaçëm për udhëtime. Çobo Skënderi, piloti i atij avioni, ishte një nga më të aftët pilotë, të Aviacionit tonë Luftarak. Në atë periudhë, ai kryente edhe detyrën e komisarit të regjimentit të Aviacionit Luftarak të Rinasit. Për këtë detyrë të dytë, ai kish bërë edhe një kurs disamujor fluturimi, ditën dhe natën, në hapësirat e Lindjes së Largët, të ish – Bashkimit Sovjetik. Në bazë të rregullave strikte, sidomos politike, të vendosura kohë më parë, Çobua ishte miratuar të shërbente në këtë avion, me vendimin e Sekretariatit të Komitetit Qendror të PPSh-së.
NGA BISEDA E MEHMET SHEHUT, ME NJË DELEGACION KINEZ
30.11.1974
– Takim me shokët e Partisë Komuniste Kineze –
SHOKU JAO VAN JUAN: (Flet për forcimin e miqësisë midis dy vendeve, për gjendjen e lëvizjes komuniste ndërkombëtare dhe situatën më të fundit në Kinë.)
– Ne iu falënderojmë për ndihmën qe na keni dhënë në luftën kundër Lin Biaos, Lin Shao Çisë e Konfucit, etj. E vërteta është se tradhtia e Lin Biaos, na ka krijuar probleme në prodhimin ushtarak. Jemi duke kapërcyer pasojat e sabotimit të tij, në këtë aspekt.
SHOKU MEHMET SHEHU: – Ju vazhdoni t’i qëndroni ballë për ballë revizionizmit sovjetik
SHOKU JAO VAN JUAN: – Polemika jonë me sovjetiket, vazhdon pa pushim. Ajo, thotë shoku Mao Ce Dun, do të vazhdojë 8 mijë vjet edhe asnjë ditë më pak.
SHOKU MEHMET SHEHU: – Urojmë që ajo të vazhdojë, 12 mijë vjet!
SHOKU JAO VAN JUAN: – Dikush u përpoq të ndërmjetësonte për normalizimin e këtyre marrëdhënieve, por ne i thamë që, sa më shumë të ndërmjetësoni, aq më shumë do të acarohen këto marrëdhënie…!
SHOKU MEHMET SHEHU: – Edhe Lin Biaoja, ishte agjent i sovjetikëve…!
SHOKU JAO VAN JUAN: – Lin Biao ishte një krye agjent i sovjetikëve, të cilin ne e rrëzuam në avion, kur po arratisej për në Bashkimin Sovjetik. Zumë edhe 5 agjentë sovjetikë, të cilëve iu gjetëm planin për krijimin e organizatave subversive në Kinë…! Ne, nga ana jonë, përgatitemi për luftë, bëjmë tunele, armatosim milicinë popullore etj.
SHOKU MEHMET SHEHU: – Cili ishte qëndrimi i Lin Biaos, për milicinë popullore?
SHOKU JAO VAN JUAN: – Ai ishte kundër saj dhe e shikonte me përbuzje. Nuk e donte luftën popullore…
SHOKU MEHMET SHEHU: – Këtë qëndrim mbante tek ne Beqir Balluku ndaj forcave të vetëmbrojtjes popullore, po e pësoi si Lini.
SHOKU JAO VAN JUAN: – Tani, në Kinë, kryesorja është lufta ndaj Lin Biaos dhe Konfucit, duke u orientuar nga mësimet e Mao Ce Dunit. Lin Biaua, mbështetej në idetë e Konfucit, që iu përshtaten nevojave të çdo klase reaksionare. Lufta kundër tij, është vazhdim i Revolucionit të Madh Kulturor Proletar në Kinë. Tani, në shkallë kombëtare, ka marrë fund identifikimi i njerëzve që kishin lidhje me Lin Biaon dhe grushtin e shtetit. Tani, kryesorja është studimi dhe kritika. Ne ndjekim orientimet e Maos: “Dëno, për të kaluar si mësim për të ardhmen, lufto sëmundjen, për të shëruar të sëmurin”!
SHOKU MEHMET SHEHU: – Beqir Balluku, si Lin Biaua, donte të vinte pushkën mbi partinë, të likuidonte rolin e partisë në ushtri, të bënte grusht shteti. Beqir Balluku dhe grupi i tij, u përpoqën të reviziononin artin tonë ushtarak e, ta zëvendësonin me atë revizionist. Me Beqir Ballukun, ishin edhe disa anëtarë të Komitetit Qendror që punonin në ushtri, si; Hito Çako, Petrit Dume, Sadik Bekteshi, Rrahman Parllaku e, të tjerë, por partia iu tregoi atyre vendin, sikundër bëtë ju me grupin e Lin Biaos.
SHOKU JAO VAN JUAN: – Pra, lufta e klasave i ka nxjerrë jashtë këta armiq. Forca e Partisë Komuniste të Kinës, i ka shpartalluar gjatë veprimtarisë së saj, të gjitha grupet devijuese dhe, ata që kanë dalë kundër Mao Ce Dunit, i kemi zhdukur në mënyrë të pamëshirshme…!
SHOKU MEHMET SHEHU: – Të njëjtën gjë ka bërë edhe Partia jonë. Që nga viti 1941, kur ajo u krijua, ka pasur luftë kundër 12 deviacioneve në gjirin e udhëheqjes së saj. Bilanci për Partinë, ka qenë i favorshëm. Të 12 grupet janë:
1 – Veprimtaria antiparti e Anastas Lulos dhe Sadik Premtes;
2 – Oportunizmi i Ymer Dishnicës dhe Mustafa Gjinishit;
3 – Plenumi i dytë i Komitetit Qendror në Berat 1944 dhe prapaskena e Koçi Xoxes, Liri Gegës dhe Sejfulla Malëshovës;
4 – Oportunizmi i Sejfulla Malëshovës dhe Pleniumi i V-të i Komitetit Qendror;
5 – Veprimtaria trockiste e titiste e Koçi Xoxes, Pandi Kristos, Kristo Themelkos, Xhorxhi Blushit, Nesti Karenxhit;
6 – Grupi i Abedin Shehut dhe Njazi Islamit;
7 – Veprimtaria armiqësore e Tuk Jakovës dhe Bedri Spahiut;
8 – Konferenca e Tiranës, prapa së cilës qëndronin agjentët titistë: Liri Gega dhe Dali Ndreu;
9 – Dezertimi i Panajot Plakut më 1957;
10 – Tradhtia e Liri Belishovës, Maqo Çomos dhe Koço Tashkos më 1960, që ishin agjentë të revizionizmit hrushovian;
11 – Veprimtaria oportuniste e Fadil Paçramit dhe Todi Lubonjës;
12 – Puçi i Beqir Ballukut, Petrit Dumes, Hito Çakos e grupit të tyre në ushtri etj.
Rreth 15 anëtarë të Byrosë Politike dhe 40 anëtarë të Komitetit Qendror të PPSh-së, janë eliminuar për veprimtari armiqësore. Memorie.al
Vijon numrin e ardhshëm