Memorie.al / Dega e 8-të e Drejtorisë së Parë të Sigurimit të Shtetit, ishte dega më e rëndësishme e këtij organi. Ajo quhej; “Dega e Grupimeve Kundërrevolucionare” dhe në objekt të punës së saj kishte “armikun e popullit” dhe akuzat për krime kundër shtetit, të sanksionuara edhe në Kodin Penal. Te “armiku i popullit”, hynin ata që cilësoheshin “klasa të përmbysura”, “reaksionarë”, etj.,: me origjinë balliste, legaliste, ish – pushtetarë e funksionarë të lartë të qeverive shqiptare të para vitit 1944, ish – tregtarë, ish – pronarë, etj.
Një kategori specifike ishin edhe ata që quheshin “kulakë”, që njiheshin ndryshe si “kapitalistët e fshatit”, familjet më të mira të atyre anëve. Pas reformës agrare që bënë komunistët në vitin 1945, të bërë me parimin; “toka i takon atij që e punon”, për pronarët që e punonin vetë tokën, u la 5 hektarë sipërfaqe.
Nga kjo kategori doli edhe klasa që u quajt “kulakë” (fjala vinte nga rusishtja e do të thoshte “grusht”, d.m.th. dhënie grushti). Nëse fshatari i zakonshëm tatohej 10%, këta tatoheshin 25% e më shumë. Kjo mënyrë e padrejtë nuk kishte si qëllim prodhimin bujqësor, por goditjen e kësaj shtrese e varfërimin e saj.
Shpallja “kulak” bëhej me vendim të komiteteve të Partisë Komuniste (më pas Partia e Punës). Vetëm këto mund të hiqnin titullin kulak. Përveçse e rraskapiti këtë shtresë, ndër më punëtoret e vendit, regjimi e burgosi dhe keqtrajtoi.
Dega e 8-të e Drejtorisë së Parë të Sigurimit të Shtetit, merrej vazhdimisht me kulakët duke i pasur ata nën kontroll dhe survejim të rreptë në çdo kohë.
Edhe pas vitit 1967, kur u kolektivizua toka bujqësore dhe rrjedhimisht nuk mund të kishte më kulakë, ata vazhduan të trajtohen si të tillë, në aspektin politik, si kategori e veçantë duke u konsideruar kundërshtarë të regjimit komunist.
Në vitin 1978, zëvendësministri i Punëve të Brendshme, Feçor Shehu, miratoi planin që kishte synim studimin e veprimtarisë së tyre, për të dhënë goditjet sipas rastit. Vihej re që i jepej rëndësi karakterit historik dhe të dhënave të grumbulluara.
DOKUMENTI ARKIVOR TEPËR SEKRET I MINISTRISË SË BRENDSHME PËR STUDIMIN E VEPRIMTARISË ARMIQËSORE TË ELEMENTIT KULAK DHE KUNDËRVËNIEN E ORGANEVE TË SIGURIMIT TË SHTETIT NDAJ TYRE
REPUBLIKA POPULLORE SOCIALISTE E SHQIPËRISË TEPËR SEKRET
MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME Ekzemplar nr. 1
ZV/MINISTRI I PUNËVE TË BRENDSHME Tiranë, më 28.7.1978
FEÇOR SHEHU
PLAN – DETYRASH
Mbi studimin e veprimtarinë armiqësore të elementit kulak dhe kundërvënien e organeve të Sigurimit të Shtetit për zbulimin e goditjen e tij gjatë periudhës nga çlirimit e deri sot.
Sipas planit të miratuar nga Ministria e Punëve të Brendshme, lidhur me studimet gjatë vitit 1978, parashikohet të bëhet edhe studimi mbi veprimtarinë armiqësore të elementit kulak, e kryesuar nga Dega e 8-të e Drejtorisë së Parë.
1-Në zbatim të kësaj detyre, në muajin qershor të vitit 1976 u caktua grupi për përgatitjen e këtij materiali, i përbërë nga shokët:
1 – Mehdi Bushati, kryetar i Degës së 8-të
2 – Ramadan Sançolli, zëvendëskryetar i Degës së 8-të
3 – Enver Zeneli, zëvendëskryetar i Degës së Punëve të Brendshme Fier
4 – Luan Gjonçaj, zëvendëskryetar i Degës së Punëve të Brendshme Elbasan
5 – Belul Zoto, oficer drejtimi i Degës së 8-të
6 – Josif Basha, oficer drejtimi i Degës së 8-të
7 – Luan Bega, oficer drejtimi i Degës së 8-të
8 – Mark Deda, shef seksioni i Degës së Shkodrës
Kryen Mehdi Bushati deri më 25 qershor 1978
2 – Mbasi u dhanë disa detyra lidhur me një studim paraprak të veprimtarisë armiqësore të kulakëve, në disa rrethe kryesore, ku ai e ka ushtruar më shumë këtë aktivitet, si dhe u përcaktuan materialet arkivale që gjenden për të, në Arkivin e Ministrisë së Punëve të Brendshme, u vendos që të diskutohet në të ardhmen, për konkretizimin e temës dhe caktimin e formës që të punohet ky material.
Kryejnë gjithë shokët
Kontrollojnë Mehdi Bushati, Ramadan Sançolli
3 – Më datë 15.5.1978, sipas planit të parashikuar u mblodh grupi i caktuar dhe pasi përcaktoi periudhat e mënyrën e trajtimit përcaktoi këto detyra konkrete:
a – Hyrja e materialit dhe statistikat 30-vjeçare gjyqësore, etj., të kulakëve, që t’i përgatisë oficeri i drejtimit Luan Bega (deri më 4 shtator e vazhdim).
b – Veprimtaria armiqësore e kulakut nga periudha pas çlirimit e deri në vitin 1949, do të trajtohet nga shokët: M. Bushati, Enver Zeneli e Josif Basha (të cilët do të përcaktojnë edhe çështjet që do të trajtohen për këtë periudhë). Kjo detyrë do të realizohet deri më 4.9.1978.
c – Periudha 1950-1960, do të përgatitet nga shokët Luan Gjonçaj e Belul Zoto, (të cilët do të përgatisin edhe çështjet që do të krijohen gjatë kësaj etape). Kjo detyrë do të realizohet deri më 4.9.1978.
Kontrollojnë M. Bushati, R. Sançolli
ç – Periudha e tretë dhe e fundit do të trajtohet nga shokët Ramadan Sançolli e Mark Deda (të cilët do të trajtohen dhe çështjet kryesore që dalin gjatë kësaj periudhe). Kjo detyrë do të realizohet deri më 4.9.1978.
Kontrollojnë M. Bushati, R. Sançolli
4 – Më datën 4.9.1978, grupi do të mblidhet për të parë ku është me materialin, të diskutojë, debatojë e të konsultohet për problemet që na dalin, vërejtjet e detyrat për përmirësimin e studimit, sipas pjesëve të ndara. Secili grup do të raportojë për arritjet e veta, sipas detyrës së caktuar dhe do të përcaktojë objektiva të tjera, për përmirësimin e thellimin e materialit.
Kontrollojnë M. Bushati, R. Sançolli
5 – Më datë 1.11.1978 grupi me pjesëmarrjen edhe të shokëve të Degës së Studimeve, do të mblidhet të shikojë materialet e përgatitura sipas etapave të përcaktuara e kuadrove të ngarkuara dhe pas vërejtjeve të dala në këtë drejtim, përfundimisht materiali do të dorëzohet në Degën e 8-të të Drejtorisë së Parë, deri më datën 15 nëntor 1978.
Kryejnë gjithë kuadrot e caktuar
Kontrollojnë M. Bushati, R. Sançolli
6 – Secili kuadër të marrë të gjitha masat me kohë për realizimin e kësaj detyre të ngarkuar nga Këshilli Shkencor i Ministrisë së Punëve të Brendshme, Drejtoria e Parë e Sigurimit dhe të miratuar nga ministri i Punëve të Brendshme, që ajo të dalë sa më mirë dhe t’i shërbejë aventuristëve për ngritjen e vigjilencës dhe të nivelit politiko-operativ të tyre, në luftë kundër veprimtarisë armiqësore e keqbërëse edhe me këtë kategori të rrezikshme armiqësore, konsekuencat në rrugën e tij kundërrevolucionare.
7 – Me detyrat, objektivat e afatet e caktuara në këtë plan, të njihen gjithë kuadrot pjesëmarrës kundrejt firmës./ Memorie.al
Marre nga Kujto.al
Kryetari i Degës së 8-të
Mehdi Bushati