Nga Vangjel Simaku
Memorie.al / Ai quhej Rafail Dishnica – Gërnjoti. Rridhte nga një familje vllahe me origjinë nga nga Frashëri i Përmetit. Lindi pikërisht te ky fshat me emër të madh, Frashër, në vitin 1902. Më pas familja shpërngulet dhe u vendos në fshatin Dishnicë të Korçës, nga ku buron edhe mbiemri i tij. Kur Rafaili ishte ende i vogël, emigroi bashkë me familjen, drejt Amerikës Latine, në Argjentinë, ku shumë shpejt do të shdërrohej në kampionin e saj.
Rafail Dishnica-Gërnjoti, ishte një talent i rrallë në sportin e boksit. Dallohej veçanërisht për forcën goditëse dhe befasitë, aq të domosdoshme në këtë sport. Në krejt ndeshjet e të rinjve zhvilluar në vitet ’20-të në Argjentinë, ai doli fitues. Ra shumë shpejt në sy të trajnerit të shquar argjentinas, Migrales, i cili do ta stërviste me shumë kujdes kampionin e ardhshëm, duke u ndeshur me boksierët më të mirë të atij vendi.
Tri herë radhazi, i riu i talentuar do të fitojë titullin kampion i Argjentinës, për peshën e mesme. Sukseset erdhën njëra pas tjetrës. Tashmë boksier profesionist, ai do të ndeshej me figura të shquara të boksit botëror, si në Argjentinë, Brazil, Uruguai, Kili, Bolivi, Ekuador, etj. Në ndeshjen e zhvilluar në vitin 1931-ë, në Rio de Zhaneiro fitoi titullin “Kampion i Amerikës Latine “.
Por më 1937-ën, kampioni latino-amerikan, kthehet në Korçë. I patën propozuar të merrte nënshtetësinë argjentinase, por ai nuk pranoi. Toka e të parëve, e tërhiqte si me magnet. Ai u kthye në Shqipëri, për të vazhduar këtu rrugën e suksesit. Rafail Dishnica-Gërnjoti, ishte jo vetëm boksieri- themelues i këtij sporti të bukur e guximtar në Shqipëri, por edhe trajneri dhe edukatori i aftë.
Rafaili martohet dhe pati shtatë fëmijë, nga të cilët katër djem, dhe që të gjithë u bënë boksierë. Trajneri i tyre i parë pa dyshim ishte ai vete; “Mjeshtri i Merituar i Sportit“. Në Shqipëri u ndesh me figura të shquara të boksit shqiptar, si; Sotir Polena, Pandi Shano, Ali Kastrati, Thanas Qafzezi, si dhe me boksierë të shquar në arenën botërore, si; gjermani Arthur Ëinter, maqedonasi Vllado Markoviç, kampionin e Greqisë, Janis Milopotamitaqis, serbin Mihal Çelik, etj.
Korçarët e moshuar i mbajnë mend edhe sot ndeshjet e tij të mrekullueshme, goditjet e tij të rrufeshme, të shoqëruara nga zërat në kor, të tyre: “Denju Rrapo!” (vllahisht: Bjeri Rrapo!) Por jeta për kampionin latino-amerikan dhe babain e Boksit Shqiptar, nuk ka qenë gjithnjë fushë me lule. Familja njohu persekutimin e gjatë, kur njëri prej djemve të tij boksier, i famshmi Dhori Gërnjoti, kampion edhe ai, tenton të arratiset nga Shqipëria, për të vazhduar jashtë sportin e boksit, pasi në vendin tonë ai u ndalua.
Gjithkush që ka jetuar në atë sistem, i merr vete me mend pasojat që mund dhe ranë mbi Dhorin dhe gjithë familjen e tij. Por Rafail Dishnica, me gjithë titujt botërore, dhe titullin e “Mjeshtrit” në boks, që i meritoi, nuk mori asnjëherë vlerësimet e duhura, sa ishte gjallë. Edhe pas vdekjes, figura e tij nuk u vlerësua siç duhej e siç e meritonte të quhej; “Babai i Boksit Shqiptar”.
Mbaj mend se në një aktivitet, organizuar në periudhën e demokracisë, nga i biri i tij, Thimi Gërnjoti, pushtetarët e rinj të Korçës, nuk patën kohë të vinin e të nderonin siç duhet këtë figurë të paharrueshme të sportit shqiptar .
Sot, mungon një përmendore e Rafail Dishnicës, në qytetin e kulturës, në Korçën e tij, që ai e deshi dhe i dha aq shumë. Mungojnë dhe përmendoret e bamirësve të shquar Lakce e Turtulli, që bënë aq shumë për këtë qytet. Paturpësisht dhe paradoksale ngrihen shtatore njerëzish, që nuk e meritojnë t’u përmendet as edhe emri.
Por pavarësisht kësaj, emrat e bijve të shquar të saj, Korça ka kohë që i ka gdhendur në memorien e saj historike. Këtu pa dyshim një vend të merituar ka edhe kampioni i kampioneve, i madhi Rafail Dishnica – Gërnjoti, – “Babai i Boksit Shqiptar”. Memorie.al