Nga Aleko Likaj
Pjesa e dytë
Memorie.al / Arkivolin e ulën për një çast në tokë. Kishin kaluar pragun e një shtëpie, që ngjasonte më tepër me një barangë të vjetër, pas postës së policisë së qytetit, ku përgjoheshin prej viteve. Dy gra që lëviznin drejt derës. Njëra prej tyre e mbylli bravën dhe çelësin e futi në xhepin e një xhaketë të vjetër të zezë, të dalë boje. Gruaja tjetër diç kërkoi në çantën që mbante në supin e djathtë, pastaj u afrua drejt kreut së arkivolit. Burri që ishte aty dhe që i dalloheshin nga larg një palë mustaqe të holla, bëri një shenjë refuzimi. Nga dritarje e dhomës së fjetjes, i mbështetur mbi parvaz, pashë “Zuk” – un gri të Komunales së Cërrikut. Së bashku me shoferin, një puntor me kominoshe gjithë gëlqere e llaç, hapën spondin e makinës që dukej tepër e vjetër. Qëndruan aty. Mbase dikush nga larg, nga një kënd që unë nuk mund ta shikoja, i urdhëroi. Duhej që të ishte një hije. Mundet edhe punonjësi i ri i Sigurimit, i sapo mbërritur në atë qytet të vogël, që kishte marre përsipër të zëvendësonte fytyrë-kuqin, Karlo, që i kishte gjurmuar prej më shumë se tre vjetësh, Liri Belishovën me të bijën, Drita Çomo.
– “Në fillim kam qenë shoqëruesi i Liri Belishovës për disa vite, aty tek Drejtoria e Dytë. Heee…”! – psherëtiu dhe tundi sërish kokën. Pastaj qëndroi për një çast, sikur të donte të sillte ndër mendje kujtimin e largët. – “Paska ndryshuar. Qenka transformuar krejt. Nuk e kam parë qysh atëherë. Ka qenë edhe partizane trime. Grua e zonja. Pastaj… e prishi…! Punë grash. Flokëgjatë e mendjeshkurtër, siç thonë. Por shoku Enver e kurseu. Gjynah”!
Mëshira që shprehu shoku i babait, m’u duk krejt e pavend në atë çast. Më ngjante me një mëshirë kristiane. Kisha mendimin se Liria, më shumë se “gabimi i saj”, kishte shërbyer në skakierën e shahut të politikes shqiptare, si një figurë që duhej “ngrënë”, për të realizuar, pastaj, një bllof ndaj kundërshtarit, që luante me gurë me ngjyrë tjetër. Për një “shah Mbreti”, që nuk do të na mungonte. Përralla me “Hurshov”, që tregohej atëherë në mbledhjet e Frontit Demokratik të lagjes sonë, më dukej si ajo e Kësulëkuqes.
Ishte nisur që nga Kina, të takonte gjyshen – Enverin, për t’i sjellë një shportë me lajme dhe, në rrugën përmes pyllit, kishte dalë ujku (udhëheqja revizioniste sovjetike e asaj kohe). Madje, ata kishin veshur edhe skufien e gjyshes apo maskën, me të cilën kërkonin të imitonin atë, për të marrë ç’kishte brenda në shportë, pra, lajmet kineze. Ato, në fakt, i priste Enveri. Në fund, ujku Nikita apo, Kosigini apo Brezhnjevi, e hëngrën kësulkuqen…! Sidoqoftë kjo ishte vetëm një përrallë.
Vera kishte kohë që kish shkuar dhe shtatori i atij viti ishte tepër i ngrohtë. Isha i sëmurë nga “shytat” dhe atë ditë nuk kisha shkuar në mësim, atje, në një fshat, pas kodrave e liqeneve të Dumresë. Kisha marrë një raport mjekësor tek Xhevdet Xhelua, mjek, edhe ky me një cen në biografi, për shkak të vëllait të tij ish-gjeneral, i cili kishte vdekur në burgun e Burelit. Por nuk mund të rrihej në shtëpi. Edhe pse me temperature, vendosa që të dilja andej nga Biblioteka e qytetit: një sallë në katin e dytë të kinemasë, ku mund të gjeje gjithçka, pasi aty kishin punuar, për vite me radhë, njerëz të pasionuar pas librit.
Ka qenë mbas dite dhe aty nuk kishte asnjë lexues tjetër. Bibliotekarja, Liri Spaho, një komshija ime dhe shoqe me motrën e madhe, po më tregonte për librin “Fundi i misterit etrusk”, për të cilin kishte ardhur një udhëzim: të hiqej nga qarkullimi. Autori i tij, një çifut francez, i cili kishte qenë edhe në Shqipëri dhe ishte pritur nga vetë Enver Hoxha, figuronte tashmë, tek të ndaluarit. Më tregoi edhe listën, ku përfshiheshin librat e ndaluar.
Në derë u dha Liri Belishova. U duk krejtësisht e lëshuar. Madje, përshtypja e parë që m’u krijua, sapo i hodha një vështrim, kishte të bënte me lotët. Ajo duhej të kishte qarë. Sytë i kishte të skuqur, edhe mollëzat gjithashtu. Kishte një vështrim të mjegullt, që nuk shprehte asgjë. Ngriti dorën dhe e kaloi mbi flokët e shkurtër, gjysmë të thinjura. Qëndroi për një çast e kredhur në mendime. Mbase u pendua që u fut në atë derë. Shtrëngoi gishtin e majtë, tregues, sikur donte të thoshte diçka.
– “Urdhëro, Liri” – i tha bibliotekarja dhe i doli përpara.
E internuara e Cërrikut, bëri edhe një hap tjetër drejt banakut ku shërbehej libri. Në mes ishte punonjësja e institucionit.
– “Kam ardhur…kam ardhur…”, – zëri ishte i ndrojtur sikur të dilte me vështirësi nga një hon i thellë, i padukshëm.
– “Nuk e di nëse e kini ju librezën e notave. Ka qenë disi si në formën e fletores apo, e një libri që përdorej më përpara nga shkollarët”.
Bibliotekarja ngriti supet. Hodhi një vështrim nga etazherët e mëdhenj, të mbushur plot me libra, e pastaj tundi kokën.
– “Nuk e di. Nuk ma kanë zënë sytë. Asnjëherë. E di që e kemi patur në shkollë kur e vazhdonim, disa vite të shkuara, por…! Pse e kërkon”?
– “Ah! – bëri tjetra. – Pse e kërkoj?! Në fund ka patur rregullat e shkollës, si dhe detyrat e të drejtat për një nxënës, që e ndjek atë. Janë nxjerrë nga legjislacioni dhe urdhëresat e Ministrisë së Arsimit”.
– “Po pyes një herë Alekon, mos ka ndonjë kopje të kësaj libreze” – tha bibliotekarja dhe u kthye nga unë që rrija në tavolinën e parë, pranë dritares. Edhe Liri Belishova me hodhi një vështrim të përvuajtur.
E sigurova që e kisha. Madje, kujtim nga vitet e shkollës dhe premtova se do ta sillja në bibliotekë, të nesërmen në mëngjes. Për t’ia dhënë vetë Lirisë, as që bëhej fjalë. Ishte me rrezik, gjë që nuk e pranoi as edhe ajo. Biblioteka ishte e të gjithëve dhe Liria mund të vinte aty, pa patur as edhe një problem, ashtu siç kishte bërë deri në atë çast. Në fakt ajo lexonte rregullisht dhe kishte edhe një kartelë lexuesi aty.
Në një çast u duk sikur ajo ndërroi mendim.
– “Po ç’ta marr kot” – tha e, psherëtiu përsëri.
– “Nuk po të kuptoj – i u drejtua bibliotekarja e Cërrikut. – Përse të duhet”?!
– “Ah”! – bëri përsëri e internuara dhe sytë kësaj here i u njomën nga lotët që rrëshqitën në mollëzat e faqeve, që kishin zënë rrudha. Nuk kishte kohë që t’i fshinte.
– “Po pse nuk më çoi dhe mua te të tjerët, po me la, moj Lira, që të vuaj kështu. Është tepër e tmerrshme. Nuk mund të durohet te fëmija. I kanë mohuar maturën Dritës. Ajo e mori përpara dy muajsh me rezultate të mira. I thanë që nuk ka bërë punën fizike. Nuk shkoi në aksion, një mujor, me gjimnazin. Vetë nuk e morën, pasi për të shkuar deri atje, për Dritën, duhej të merrej leje nga lart. Drejtori më tha sot në mëngjes, se vajza ishte rrëzuar në maturë dhe se ajo nuk do t’i quhej e përfunduar.
Më vjen keq, se vajza po vuan shumë në shtëpi. Ka gjithë drekën që derdh lot. Si munden që ta qetësoj! Ah! Nëna mos qoftë”!
Pastaj nxitoi që të nxjerrë nga xhepi i xhaketës se zezë një shami dhe në çast i erdhi turp. Ktheu kokën mënjanë dhe fshiu rrëketë e lotëve, që kishin lënë gjurmë në faqe si përrenj të shterur. Lira i afroi karrigen e saj dhe gruaja e sapoardhur, rinisi sërish të dënesë.
U ndjeva vërtetë keq. Lëviza nga vendi dhe drejtova hapat tek e internuara. Ishim shumë pranë, për të parën herë në atë qytet edhe pse prej vitesh ishim komshinj, fare afër. I vura dorën ne sup. E dija se kjo do të ishte me pasoja, për mua dhe familjen time, prindërit. Mbase mund të më vihej në pikëpyetje, vetë e ardhmja ime si njeri, por edhe si krijues. Kisha botuar në atë kohë dy libra për fëmijë, te Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”. Thashë diçka, sa për ta qetësuar. Po kështu edhe Lira.
– “Jemi komshi, moj Liri, dhe nuk të duam të keqen, jo”! – i foli si shoqe bibliotekarja, ndonëse ishte katër duzina më e re. – “Ishallah … dhe gjërat rregullohen më mirë. Por edhe për Dritën, që e ke flori, do të ketë një ditë të mirë”.
– “Ç’ ditë të mirë… e zeza vajzë, si na bënë dhe na katandisën kështu”?!
Liria u duk se mori frymë thellë dhe pas një çasti u ngrit për të ikur.
– “Më falni. Ç’kusure keni ju, të dëgjoni hallet e mia…?! U faleminderit për kurajën që më dhatë. Puna ime është parë me kohë. Maqua në burg. Unë këtu me dy fëmijë, fillikat e vetme, pa asnjë shpresë, pa njeri. Torturë për së gjalli…! Mos e pësoftë asnjë kështu si unë! Mbeta si qyqe e vetme”!
Me trupin pak të kërrusur, shkoi te dera. Qëndroi një çast aty dhe ktheu kokën nga ne. Me sa duket u pendua sepse, u duk sikur donte të thoshte diçka.
– “Mirëmbetshi”…! – tha pastaj dhe e heshtur kaloi në korridorin gjysmë të errët për të zbritur poshtë, në hollin e asaj shtëpie kulture, të vetmes në atë qytet të vogël punëtorësh.
– “Kemi qenë me fat – tha Lira. – Nuk na erdhi njeri. Po të na shihnin…?! Për ty, Leko, do të ishte edhe më keq, sepse unë mund që të justifikohesha për punë librash”.
– Pastaj vuri buzën në gaz dhe në një çast tjetër tha: – “Shpëtove këtë here”!
Por unë kuptova se Lira kishte kohë që komunikonte me Liri Belishovën, ato njiheshin mirë. Mbase edhe librat, por bibliotekarja, ishte bërë si të thuash një dritare e vogël, nga ku e internuara shihte një tjetër botë.
Lajmi i sëmundjes së Drita Çomos erdhi krejt papritur. Ajo menjëherë ishte bërë tema e ditës në familjet e Cërrikut. Vëllai, Petriti, ishte ushtar. Ai mungonte prej kohesh në mjediset e qytetit edhe pse gjendeshin tifozë të thekur që komentonin me pasion sportin e kampionatin shqiptar, por edhe “Champions Ligën”.
Vetë Liria, dukej më rrallë në qytet. Dilte vetëm atëherë kur i duhej të merrte ndonjë ushqim për vajzën e sëmurë. Dukej më e merakosur dhe më e trishtuar si nënë. Paramendonte gjëmën, e cila do të ishte vërtetë tragjike dhe e papërballueshme për të.
– “Edhe kjo i duhej Lirisë! – tha ime ëmë. – Si do ta duroj vallë”?!
Babai gjithmonë bënte indiferentin. Sikur nuk kishte dëgjuar asgjë! Sa herë që binte fjala për të internuarit e qytetit, të cilët kalonin përpara dritares së shtëpisë sonë, për t’u paraqitur në polici, im atë heshtte si varri. Mbase nuk donte që të kishte probleme. Sapo kishim nxjerrë vëllanë e vogël nga burgu. Kishte qenë ushtar në Rinas dhe e kishin zënë në gjumë, gjatë shërbimi të natës, së bashku me dy roje të tjerë. I kishin akuzuar si grup.
Pas disa muajsh, në Torovicë dhe në Valias, im atë ia kishte dalë që të siguronte një falje me kondicionel për Agimin, edhe pse i takonin edhe 15 muaj të tjerë burg. E mbanim sekret në atë kohë. Problemi nuk ishte vetëm te fqinjët tanë. Në polici duhej që të dinin ndonjë gjë. Më i informuar duhej ishte operativi, por edhe ndjekësi i Lirisë, që kishte detyra të veçanta…! Babai ishte bërë si një pus i thellë, që zor se nxirrje ujë.
Tre muaj më vonë shkova në poliklinikën e qytetit. Sapo erdha në shtëpi më thanë se babai ishte sëmurë dhe e kishin çuar në poliambulancë. U merakosa. Nxitova dhe me një frymë ngjita shkallët e katit të dytë, ku bënin vizitat mjekët e ndryshëm. Në korridorin gjysmë të errët, dallova siluetën e një vajze, që rrinte e ndrojtur dhe e mbështetur pas murit. Te këmbët e saj ishte edhe një stol i gjatë, nga ata të lulishteve, por që ishte i lyer me ngjyrë kafe. Në fillim nuk e njoha. Sapo i kisha ngjitur shkallët, me një frymë, atë pasdite të thellë, ku mungonin pacientet.
– “Mos u tremb. Xha Zequa është mirë. Po e viziton doktor Xhevdeti. Është dhe mamaja jote aty brenda”.
Nuk i kisha vënë rëndësi vajzës që qëndronte e mbështetur pas murit, por zëri i butë i saj, që rrezatonte vetëm mirësi, më bëri që të qëndroj në vend. Nuk do ta mendoja asnjëherë që Drita Çomon, do ta takoja në këto situata dhe në një vend të tillë. Isha përpara saj. Nga brenda dhomës së vizitave dëgjova zërin e Xhevdet Xhelos, që ishte vëllai i Halimit, ish-gjeneral. Ai bënte gjithmonë shaka me tim atë, pasi babai kishte qenë shok e mik i Halimit, qysh gjatë luftës partizane.
Madje, kishte bërë edhe shoqëruesin e tij për të disa vite pas çlirimit. U qetësova. Shikova nga vajza që rrinte ende në pozicionin e saj tek muri dhe më erdhi mirë, që me tha ato fjalë. Për një çast m’u duk sikur e humba. Nuk dija se çfarë t’i thosha asaj vajze për të cilën tashmë, për sëmundjen e saj, diskutonte i gjithë qyteti.
– “Do të marr një recetë te doktor Xhevdeti” – tha me një zë të ulët e intim, sikur të ishim njohur prej kohësh.
– “Ti je poete – i thashë dhe ndjeva se u emocionova. – Të kam lexuar një poezi”.
Dallova që vuri buzën në gaz. Pastaj heshti për një çast. M’u duk mosbesuese, nga përcaktimi im. Vërtetë që nuk i besoi fjalët e mia?!
– “Unë nuk shkruaj. Lexoj, po”.
– “Më ka rënë në dorë një poezi e juaja. Nuk më kujtohet se në ç’rrethana, por më ka pëlqyer”.
– “Nuk besoj se do të ketë qenë e imja, pasi unë nuk kam shkruar”.
Ajo mund ta vazhdonte ligjëratën që do të tirrte dhe do të mohonte vargjet që kisha lexuar dikur, por një kërcitje dere, u duk se e trembi. Madje e struku më shumë atje në mur dhe në gjysmë errësirën e atij korridori.
Xhevdet Xhelua u dha në derë me bluzën e bardhë të mjekut dhe stetoskopin e hedhur në supin e majtë. Kishte një zë si bubullime.
– “Gazetarin e paskemi këtu. Është merakosur. Dil, Zeqooo! I lemerise fëmijët. Lër duhanin dhe nuk ke asgjë. Do që të rrosh? Hiqe mavrinë”!
Pas tij doli edhe nëna. Doktori i ishte afruar tashmë Dritës. Po e pyeste për kurën dhe ilaçet. Atë nuk po e dëgjoja më. Doli edhe im atë. Ai, kishte kaluar një atak të thellë azmatik, në shtëpi.
– “Si je, moj çupë”? – pyeti nëna ime kur doktori u kthye për në dhomën e tij të vizitave, që të përgatiste recetën, për Drita Çomon. Tjetra u duk se i u përgjigj, por nuk u mor vesh, se çfarë tha.
I futi krahun babait dhe doli te shkallët.
– “Po rri, moj grua, na lerë rehat. Këtu kanë veshë edhe muret” – tha im atë, duke e ulur zërin në fjalët e fundit. Hodhi vështrimin përreth e zbriti me ngadalë, deri në katin e parë.
“Dritë që vjen nga humnera”, është libri me poezi i Drita Çomos, që erdhi në duart e lexuesit, pas rrëzimit të diktaturës. Ai m’u duk si një vegim i largët i një jete, që nuk ekziston më. Drama e një adoleshenteje, e një vajze që vuante një “faj” të pafajshëm, në një kohë absurdesh. Mbase që nga lindja e saj. Histori rrëqethëse persekucionesh, që përtypeshin në ingranazhe të çuditshme të një mekanizmi vrastar, çdo minutë, ditë dhe orë…! Ishte një kohë…!
Një mbrëmje pa drita, një vit më vonë, pas rrëzimit të diktaturës, nxitoja që të kthehesha në shtëpinë time, në Elbasan. Ishin kohë me trazira. Nga cepi i bankës, aty ku kryqëzohen katër rrugë, në qendër të qytetit, përballë Bashkisë, një zë që erdhi nga errësira, më bëri të qëndroj hapat. Dallova hijen e një njeriu të kërrusur, që erdhi ngadalë pranë meje. Kuptova se kërkonte që ta ndihmoja. Më pyeti se si mund të shkonte drejt ish postës së vjetër. Vetëm kaq. Zëri m’u duk si i njohur, por nuk mund ta kujtoja atë çast.
Ndërsa u afrua dallova siluetën e një çanteje që ishte gjysmë e varur dhe pastaj portreti i njeriut të natës më solli ndërmend Liri Belishovën.
– “Uaaa! – bëri ajo e habitur duke e zgjatur zërin. – Djali i madh i…! Si të kam, mor bir”? – U afrua që të më jepte dorën.
– “A më përcjell pak deri te posta e vjetër, se nuk orientohem dot. Është edhe natë tani, pa le. Plakë jam dhe e pamundur, siç e di dhe ti”.
Më kërkoi ndihmën time, pasi më kishte pyetur me radhë për të gjithë njerëzit e shtëpisë, atje në Cërrik. E çova. E dija se do të vinte te kunata e saj, e cila punonte si gjeometre, në ish- Komunalen e Elbasanit, por unë nuk i rashë në sy. E dija se ajo atje banonte. Madje, ishte gruaja që e kishte shoqëruar arkivolin e së bijës, disa vite më parë.
Liri Belishova, për këtë punë duhej të kishte ardhur: për të “takuar” të bijën në varrezat e Cërrikut. Atje ishte ende ajo, në një pllajë, në të hyrë të qytetit, kur vjen nga Elbasani, ndërsa familja, tashmë, ishte sistemuar në Tiranë. Kjo kishte ndodhur, pas rënies së komunizmit.
Varrin e Drita Çomos, e kam parë edhe disa vite më pas. Si gazetar u ndodha aty kur ish pronarët, kishin bllokuar gjithë procesionet mortore të Cërrikut. Nuk lejonin të bëhej më asnjë varrim, në tokat e tyre. Sherr me Bashkinë e qytetit.
Nuk e mbaj mend se kush ma vuri përpara librin me lirika të Drita Çomos. U befasova, por edhe u gëzova njëkohësisht.
Për të qenë i sinqertë, asnjëherë nuk më kishte shkuar mendja se autorja e një lirike maji, që shkruante me aq ndjenjë: “Një natë pa hënë”, e cila më kishte emocionuar së tepërmi në atë kohë, do ta shihja në ballinën e një libri. Do të më emociononte sërish, me të njëjtin intensitet, si atëherë, përpara një dekade e gjysmë.
Më solli një kujtim të largët. Historia dhe jeta e një vajze që jetoi së bashku me familjen e saj, persekucionin më të egër që lamë pas. Brenda saj është jeta. Është drama e papërsëritshme, jo vetëm e një grushti njerëzish, që figuronin në listat e zeza të internimeve e dënimeve makabre, por e një kombi. Kemi jetuar marrëzinë e madhështisë sonë, false.
Më duket se Drita Çomo, aty, ka thënë shumë gjëra, për të mos thënë, të gjitha. Ato që na kanë munguar, por edhe jetën që e jetuam ndryshe. Nuk e di, por që atëherë kam menduar se komshija ime “gojë prerë”, duhej të mbante ditar. Të mbante ditar për të thënë të pathënat, që nuk mund t’i thoshte dot, por edhe për ne që kishim “lirinë”, që në thelb na mungonte. Atë na e kishin vrarë dhe na e vrisnin çdo ditë, çdo orë e çdo minutë.
“Dritë që vjen nga humnera”, është, në thelb, ditari për ditët që ikën, por edhe për ato që do të vijnë. Tani, më pas, shpesh vras mendjen dhe si në një celuloid filmi, më kalojnë ato vite, ato ngjarje, që realisht më trishtojnë dhe përpara syve më del vajza me emrin Drita Çomo, me buzëqeshjen, si një karafil në buzë. E çiltër dhe me botë të madhe. E ndjeshme, si një fije bari…!
Sapo i kishte kaluar të njëzet pranverat e një jete, brenda katër mureve të shtëpisë. Portreti dhe imazhi i saj, ende nuk më hiqet nga mendja…!
Por shteti, aso kohe, kishte shpikur një mekanizëm, pa pushkë e plumb, pa karrige elektrike: izolimin dhe vetminë. Të dyja të vrisnin njësoj. Ky mekanizëm mjerisht funksionoi dhe mori me dhjetëra e qindra jetë, të pafajshme. Edhe Drita Çomon. Ajo kishte shumë këngë, që i buronin brenda kraharorit të brishtë.
…dhe kënga e fundit e mjellmës:
“Të jesh kudo i tepërt, i huaj
Mik i paftuar në botë, hije
Pa një kujtim që të bëjë të vuash
Pa një shpresë, për atë që do të vijë…!
Dhe pastaj…humnera…ku e rrëzuan atë”.
Në vend të Epilogut
Ka qenë muaji Mars. Fillim pranvere, këtu në Bordonë e largët, dy vite të shkuara, në librarinë më të madhe të regjionit të Akëtenës, “MOLLAT”, hyra që të ndjek botimet e reja. Natyrisht edhe autorë të rinj. Instinkti, por edhe nostalgjia për miqtë e mi krijues e të fushës së letrave, me çoi te stenda e letërsisë shqiptare. Disa muaj më parë, isha takuar në kinemanë e një qyteti të vogël, me Besnik Mustafain.
Kishim folur dhe diskutuar, si dy të njohur të vjetër, por edhe si dy “shqiptarë të vërtet”. Atëherë biblioteka e këtij qyteti, kishte organizuar një sërë takimesh me lexues francezë dhe më erdhi mirë që një shkrimtar shqiptar, shpërndante me autografe, librat e tij, në gjuhën franceze. Në “Mollat”, kisha gjetur edhe librat e tij, krahas romaneve te Kadaresë, por edhe të Fatos Kongolit, mikut tim të vjetër.
Ndërsa kërkoja autorë të tjerë, gishtat u fiksuan te një libër më i hollë. E tërhoqa me kujdes nga etazheri që kishte të shënuar: “Letërsi shqiptare” dhe lexova me kujdes: “Cette leur qui monte de l’abime”. Tradui de l’Albanais par Edmond Tupia. (Monaco), Paris 2004. 139 f.
Një muaj më vonë, në të njëjtin vend, te ‘Lettre Albanais’ “Mollat”, mungonin dhjetë kopjet e librit të Drita Çomos. Së bashku me një keqardhje, provova edhe një ndjenjë gëzimi: ato tashmë ishin në duart e lexuesit francez. Mjellma ka patur se çfarë të tregojë, në këngën e fundit të saj. Memorie.al